Ustawa o ochotniczych strażach pożarnych weszła w życie 1 stycznia 2022 roku. Pisaliśmy o tym w tekście pt „Co nowego wniosła ustawa o OSP?”. Od tego czasu ustawa zmieniła się już kilka razy. Najnowsza jej nowelizacja została ogłoszona 7 lipca 2023 r. W informacji prasowej opublikowanej poniżej zaprezentowane zostały znowelizowane przepisy.
Celem ustawy o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw jest doprecyzowanie obowiązujących od 2022 r. przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych oraz dodanie do jej treści regulacji, które w założeniach mają dodatkowo poprawić sytuację członków ochotniczych straży pożarnych.
W ustawie poszerzono katalog zadań własnych w zakresie ochrony przeciwpożarowej, które gmina ma zapewniać, stosownie do posiadanych sił i środków o:
1) zapewnienie umundurowania wyjściowego,
2) finansowanie szkoleń innych niż wskazanych w ustawie (innych niż bezpłatne szkolenia organizowane przez PSP) oraz szkoleń z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy,
3) zapewnienie ubezpieczenia opiekunów młodzieżowych drużyn pożarniczych i dziecięcych drużyn pożarniczych, w tym ubezpieczenia grupowego, od odpowiedzialności cywilnej i od następstw nieszczęśliwych wypadków, podczas wykonywania powierzonych zadań,
4) zapewnienie wyżywienia dla strażaków ratowników OSP podczas prowadzenia działań ratowniczych, udziału w działaniach ratowniczych oraz akcjach ratowniczych, udziału w działaniach prowadzonych przez inne służby, inspekcje i straże trwających co najmniej 6 godzin, a także szkoleniach, ćwiczeniach i zawodach sportowo‑pożarniczych trwających co najmniej 8 godzin.
W wyniku zmian zawartych w ustawie strażacy ratownicy OSP po ukończeniu przez nich 65 lat, będą mogli brać bezpośredni udział w działaniach ratowniczych i akcjach ratowniczych.
Zgodnie z ustawą szkolenia, w tym szkolenia specjalistyczne strażaków ratowników OSP oraz kandydatów na strażaków ratowników OSP, które prowadzi nieodpłatnie Państwowa Straż Pożarna będą się odbywały na podstawie programów opracowywanych przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej i zatwierdzanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz na podstawie programu kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy, o którym mowa w ustawie z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1720 z późn.zm).
Ustawa poszerza zakres zdarzeń, o uczestniczenie w „zawodach”, w następstwie których strażakowi ratownikowi OSP będzie przysługiwało:
1) jednorazowe odszkodowanie w razie doznania stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
2) renta z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy;
3) odszkodowanie z tytułu szkody w mieniu,
W ustawie doprecyzowano także przepisy dotyczące:
1) jednorazowych odszkodowań przysługujących strażakowi ratownikowi OSP, członkom rodziny strażaka ratownika OSP,
2) pokrywania kosztów pogrzebu w razie śmierci strażaka ratownika OSP,
3) rekompensat pieniężnych, które przysługują strażakowi ratownikowi OSP, który uczestniczył w zaewidencjonowanym w Systemie Wspomagania Decyzji Państwowej Straży Pożarnej, o którym mowa w art. 14g ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu, i doznał uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku, za czas niezdolności do pracy, za który nie zachował prawa do wynagrodzenia, nie otrzymał zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego na podstawie odrębnych przepisów,
4) postępowania w sprawie wniosku o przyznanie świadczenia ratowniczego, w tym również w sytuacji śmierci osoby, która złożyła wniosek o przyznanie świadczenia ratowniczego,
5) postępowanie w sprawie nadania Odznaki Świętego Floriana „Za Zasługi dla Społeczności Lokalnej”, którą przyznaje się osobom wyróżniającym się w podejmowaniu działań w celu ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska.
W ustawie doprecyzowano również przepisy dotyczące ekwiwalentu pieniężnego za uczestnictwo w działaniach ratowniczych, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu oraz poszerzono katalog osób o uprawnionych do tego ekwiwalentu.
Ustawa wprowadza przepis umożliwiający prowadzenie ewidencji udziału strażaków ratowników OSP w działaniach ratowniczych lub akcjach ratowniczych z wykorzystaniem Systemu Wspomagania Decyzji Państwowej Straży Pożarnej, o którym mowa w art. 14g ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej.
W ustawie nałożono na Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej obowiązek zapewnienia funkcjonowania systemu teleinformatycznego służącego do obsługi świadczeń ratowniczych, umożliwiającego:
1) przyznawanie i obsługę przez komendantów powiatowych (miejskich) Państwowej Straży Pożarnej świadczenia ratowniczego dla strażaków ratowników OSP;
2) przekazywanie organowi emerytalnemu określonemu przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, zwanemu dalej „organem wypłacającym”, przez właściwego komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej zestawienia świadczeń ratowniczych przyznanych w danym miesiącu w postaci elektronicznej, w formacie uzgodnionym z organem wypłacającym.
Ustawa weszła w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
