Fitness, spotkania, wycieczki, odkrywanie lokalnej historii – to było niezwykłe półrocze w życiu seniorów z podolsztyńskiej wsi Wójtowo. Projekt finansowany był z programu Aktywni+.
Inicjatorką i pomysłodawczynią projektu „Srebrni Niebagatelni” jest sołtyska oraz prezeska Stowarzyszenia Wspólne Wójtowo, Beata Jakubiak. „Widziałam, że w naszej wsi wielu seniorów nie wychodzi z domu i zastanawiałam się co możemy wspólnie zrobić. Szukałam możliwości pozyskania funduszy na aktywność dla nich. Program Aktywni+ dał taką szansę. Zanim złożyłam wniosek z ramienia Stowarzyszenia przeprowadziłam z osobami starszymi wywiady, rozmowy. A potem wraz z koleżanką napisałyśmy wniosek i dostałyśmy prawie 70 tysięcy złotych na działania” – mówi Beata Jakubiak.
Beata Jakubiak (w środku) – inicjatorka i pomysłodawczyni projektu „Srebrni Niebagatelni”. Fot. Beata Jakubiak
Projekt „Srebrni Niebagatelni” objął stałą grupę dwudziestu mieszkańców (a raczej mieszkanek) wsi, ale wiele wydarzeń było otwartych także dla innych, młodszych mieszkańców.
Senioralny fitness
Regularne zajęcia fizyczne odbywały się trzy razy w tygodniu, w okresie od lipca do grudnia. Dwa razy w tygodniu seniorki uprawiały fitness pod okiem instruktorki Olgi Szczygielskiej. Raz w tygodniu uczestniczki i uczestnicy z kijkami nordic walking zwiedzali swoje okolice, odwiedzali sąsiednie wsie w gminie. „Okazało się, że można całe życie mieszkać w jednej gminie, a nie znać wiosek tuż obok. To samo dotyczy najbliższego miasteczka, które wiele osób zna tylko z konkretnych jego punktów – dworca PKS czy urzędów” – mówi Beata Jakubiak.
Piesze wycieczki w ramach projektu Srebrni Niebagatelni. Fot. Beata Jakubiak
„Pół roku zajęć fizycznych, dostosowanych oczywiście do formy i stanu zdrowia uczestników miało duży wpływ na ich zdrowie, kondycję fizyczną i psychiczną. Uczestniczki mówiły, że czują się lżej, młodziej, niektóre bóle ustąpiły. Jedna z uczestniczek po zakończeniu projektu zrobiła badania. Okazało się, że zwiększyła się gęstość jej kości, co w przypadku starszego wieku i osteoporozy ma duże i pozytywne znaczenie” – mówi Olga Szczygielska, instruktorka fitness.
Piesza wycieczka do Niekielkowa (sąsiedniej wsi) w ramach projektu Srebrni Niebagatelni. Źródło: www.stowarzyszenie.wojtowo.pl
Ćwiczenia fizyczne i ruch opłaciły się. W ramach projektu odbyły się dwie potańcówki (andrzejkowa i noworoczna) z muzyką z młodości dzisiejszych seniorów. „Warto było się gimnastykować, bo lepsza kondycja pozwoliła na tańce i dobrą zabawę” – uśmiecha się Beata Jakubiak. Hucznie obchodzone były także urodziny (99!) najstarszej mieszkanki wsi. Zaproszeni zostali seniorzy ze wsi, osoby z którymi jubilatka przyjaźniła się w młodości. „Zorganizowaliśmy prawdziwą ucztę. To było bardzo miłe urodzinowe spotkanie” – dodaje Pani Beata.
W projekcie zaplanowane zostały także dalsze wycieczki. Ponieważ w Wójtowie bywał Mikołaj Kopernik seniorzy ruszyli jego toruńskim szlakiem z przewodnikiem. Zwiedzili przy okazji bożonarodzeniowy, toruński jarmark.
Seniorzy z Wójtowa na wycieczce do Torunia. Fot. Beata Jakubiak
Nie zabrakło warsztatów, zajęć praktycznych: warsztatów malarskich w plenerze i spotkania z artystami, zajęć w pszczelarskiej zagrodzie. Odbyły się także warsztaty kulinarne z dietetyczką, która zwracała uwagę na odpowiednie menu w starszym wieku. Przyjechał lekarz geriatra, który opowiedział jak dbać o zdrowie w starszym wieku, by jak najdłużej utrzymać sprawność.
Plener malarski i spotkanie z artystami. Źródło: www.stowarzyszenie.wojtowo.pl
Śniadanie z historią
Wójtowo, jak wiele okolicznych wsi, przed 1945 rokiem zamieszkiwane było Warmiaków, którzy musieli uciekać ze swoich domów. Na ich miejsce przybyli ludzie z innych regionów Polski i zasiedlili zastane gospodarstwa. Dla starszych mieszkańców Wójtowa to wciąż żywe wspomnienia. W ramach projektu zorganizowane zostały trzy spotkania z historią. Dwa z nich odbyły się z najstarszymi mieszkańcami, którzy pamiętali tragiczny rok 1945 i przesiedlenia.
Trzecie z nich było wyjątkowe. Wójtowo odwiedziła Hildegard Skowasch – niemiecka artystka, rzeźbiarka, której prace przez dwa miesiące można było oglądać w olsztyńskiej galerii sztuki. Rodzina ze strony ojca artystki pochodziła z Prus Wschodnich, właśnie z Wójtowa. Na zaproszenie klubu Srebrni Niebagatelni oraz Sołtyski Wójtowa, artystka spotkała się z mieszkańcami oraz odwiedziła rodzinny dom. Była okazja do rozmowy o historii wsi i polsko-niemieckich relacjach.
„To było bardzo wzruszające wydarzenie. Ojciec Pani Hildegardy jako małe dziecko uciekł z rodzicami z Wójtowa na teren dzisiejszych Niemiec. Całe życie opowiadał o swojej rodzinne wsi, wspominał ją z rozrzewnieniem, ale nigdy do niej nie przyjechał. Bał się, trauma roku 1945 była ogromna. Opowiadał swojej córce Hildegardzie o swoim dzieciństwie bardzo szczegółowo, rozrysował mapę wsi. Pani Hildegarda będąc u nas po raz pierwszy w życiu doskonale znała plan wsi. Wiedziała gdzie stoi rodzinny dom jej ojca i zapytała czy mogłaby chociaż z daleka na niego popatrzeć. Porozmawialiśmy z dzisiejszą właścicielką domu, która przestraszyła się, że dom zostanie jej odebrany. Ostatecznie zgodziła się i Pani Hildegarda mogła wejść do środka. Wszyscy płakaliśmy, kiedy obie kobiety rzuciły się sobie w ramiona. I Pani Hildegarda i my zrozumieliśmy, że w tej tragicznej historii wszyscy byliśmy ofiarami. Dzisiejsza właścicielka domu również została przecież przesiedlona. Pani Hildegarda wyjechała stąd odmieniona. Na jej twarzy widać było ulgę, twarz promieniała. To było przełomowe wydarzenie w jej życiu, które pozwoliło jej przebaczyć, zrozumieć, przełamać rodzinną traumę. Dla nas wszystkich, dla naszych seniorów, to było ogromne przeżycie” – mówi Beata Jakubiak. (Więcej o tej wizycie przeczytać można w tym poście na FB).
Hildegard Skowasch (po prawej) podczas spotkania w Wójtowie, w domu, w którym urodził się jej ojciec. Źródło: www.facebook.com/helena.piotrowska.71
Seniorze, nie daj się oszukać
Starsze osoby szczególnie narażone są na oszustwa ze strony naciągaczy. Dlatego ważnym elementem projektu było spotkanie z policjantem i notariuszem. Policjant mówił o typowych przestępstwach na które narażeni są starsi – metodach „na wnuczka”, wyłudzeniach pieniędzy poprzez fałszywe smsy, telefony. Notariusz zwracał uwagę na formalności, które warto uporządkować w starszym wieku, mówił czym jest „odwrócona hipoteka” i jak ustrzec się oszustw na tym polu.
Podczas spotkania z policjantami. Fot. Beata Jakubiak.
Seniorów z Wójtowa odwiedził także Rzecznik Praw Osób Starszych województwa warmińsko-mazurskiego. W ostatnich latach niezwykle popularne jest zapraszanie starszych osób na kilkugodzinne prezentacje kosztownych sprzętów i gadżetów, które mają ‘zmienić życie’. To np. pościele, które mają uczynić sen lepszym, naczynia, z których potrawy będą zdrowsze itp. Po takich spotkaniach zmanipulowani seniorzy zostają z kołdrą albo garnkiem za kilka tysięcy złotych, który najczęściej wzięli na raty na miejscu prezentacji. Po powrocie do domu zdają sobie sprawę, ze dali się zmanipulować. Rzecznik osób starszych przestrzegał przed takimi spotkaniami i mówił co robić, gdy jednak damy się oszukać i chcemy dany sprzęt zwrócić.
Podczas jednego ze spotkań dot. fałszerstw i wyłudzeń w sieci. Fot. Beata Jakubiak
Po projekcie
Projekt Srebrni Niebagatelni zakończył się wraz z końcem 2022 roku. Zawiązane znajomości i rozpoczęte w projekcie aktywności nadal są żywe. „Seniorzy odwiedzają się, nadal chodzą na spacery z kijkami, sami zapraszają panią Olę na zajęcia fitnessu. W karnawale sami chcą zorganizować potańcówkę. Myślimy nad kolejnymi projektami. Wiem, że chętni na pewno się znajdą” – kończy Pani Beata.
***
O projekcie Srebrni Niebagatelni można posłuchać w podcaście Radia Olsztyn: (Senior w juniorkach – Podsumowanie projektu Srebrni Niebagatelni, audycja z dnia 05.01.2023).
