Europa musi podjąć natychmiastowe działania w celu sprostania szybko rosnącym wyzwaniom klimatycznym – poinformowała Europejska Agencja Środowiska (EEA) w swojej pierwszej Europejskiej Ocenie Ryzyka Klimatycznego (EUCRA), opublikowanej 11 marca, w której zidentyfikowano 36 poważnych zagrożeń.
Ocena ryzyka w dziedzinie klimatu ma na celu określenie sektorów wrażliwych na klimat i priorytetów politycznych w zakresie dostosowania się do zmian klimatu. Zgodnie z oceną polityka i środki adaptacyjne w Europie nie są wystarczająco reaktywne dla szybko rosnących zagrożeń dla środowiska.
Niniejsze sprawozdanie jest zgodne z zaleceniami deklaracji w sprawie Liege, podpisanego dwa miesiące wcześniej w ramach belgijskiej prezydencji w Radzie UE. Siedemdziesiąt organizacji, władz lokalnych i organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną środowiska wezwało UE do przyspieszenia wdrażania polityki w celu dostosowania się do zmian klimatu.
Nasza nowa analiza pokazuje, że Europa stoi w obliczu pilnego ryzyka klimatycznego, które rośnie szybciej niż nasza gotowość na rzecz gotowości społecznej” – powiedziała dyrektor wykonawcza EEA Leena Yle-Mononen.
W celu wzmożonego i natychmiastowego działania
W ostatnich latach Europa doświadczyła coraz bardziej regularnych ekstremalnych zjawisk klimatycznych, w tym powodzi, upałów, pożarów oraz silnych i długotrwałych susz.
W ocenie zidentyfikowano 36 poważnych zagrożeń dla Europy w pięciu głównych obszarach: ekosystemach, żywności, zdrowiu, infrastrukturze, gospodarce i finansach. Ponad połowa tych zagrożeń wymaga zintensyfikowanych i natychmiastowych działań, w szczególności w celu ochrony ekosystemów i ludzi.
Europejscy i krajowi decydenci muszą działać teraz w celu zmniejszenia ryzyka klimatycznego zarówno poprzez szybkie cięcia emisji, jak i dzięki silnej polityce i działaniom w zakresie adaptacji” – powiedział dyrektor EEA.
Zagrożenia te są „dzielone” przez wszystkie kraje UE. W ocenie EEA podkreślono potrzebę współpracy instytucji europejskich i 27 państw członkowskich oraz angażowania poziomów lokalnych i regionalnych w koordynowanie i wdrażanie planów działania w sytuacjach nadzwyczajnych.
Susza
Susza jest jednym z głównych zagrożeń klimatycznych, przed którymi stoi Europa. Zimą odnotowano znaczne niedobory zasobów wodnych w regionach przybrzeżnych Półwyspu Iberyjskiego, Włoch i na wyspach Morza Śródziemnego.
W tym sezonie ogłoszono lub zastosowano ograniczenia w korzystaniu z wody w Hiszpanii i Portugalii. Niektóre regiony basenu Morza Śródziemnego są już w stanie gotowości przeciwpożarowej.
Rekordowy upał z ostatnich dziewięciu miesięcy, w połączeniu z długotrwałym brakiem opadów, wywarł głęboki wpływ na cieki wodne i wody gruntowe, a także na wzrost wegetacji.
Ponadto prognozy sezonowe wskazują na cieplejszą niż przeciętną wiosnę w 2024 roku.

W ramach nowej strategii UE na rzecz adaptacji do zmian klimatu, przyjętej w 2021 r., Komisja Europejska (DG ds. Środowiska i Wspólne Centrum Badawcze) uruchomiła Europejskie Obserwatorium Suszy ds. Odporności i Dostosowania (EDORA), którego celem jest poprawa odporności i adaptacji do suszy w całej UE.
Według Europejskiej Agencji Środowiska około 30% populacji południowej Europy żyje na obszarach podlegających trwałemu stresowi wodnemu, a w miesiącach letnich aż 70%.
EEA zwróciła również uwagę, że przedłużająca się susza stanowi bezpośrednie zagrożenie dla naszego bezpieczeństwa żywnościowego i zaopatrzenia w wodę pitną, a także poważne zagrożenie dla produkcji, przesyłu i dostaw energii.
Jednym z zaleceń EEA jest przejście od białek zwierzęcych do zrównoważonych białek roślinnych w celu zmniejszenia zużycia wody w rolnictwie.
Według Water Food Network, do wyprodukowania 1 kg wołowiny potrzeba ponad 15 000 litrów wody, w porównaniu z 322 litrami na 1 kg warzyw).
Autor: Zoran Radosavljevic
Źródło: Tłumaczenie https://www.euractiv.com