POD LUPĄ to cykl portalu ngo.pl i Badań Klon/Jawor, w którym autorzy biorą na warsztat wybrane zagadnienie dotyczące życia organizacji społecznych. Zapraszamy na jego szóstą odsłonę: „Wieś, obywatele, działanie”, przygotowaną w partnerstwie z Fundacją Wspomagania Wsi i Witryną Wiejską.
We wtorek miałam okazję wziąć udział w spotkaniu z sołtyskami i liderkami NGO-sów działających głównie na wsiach. Zorganizowała je Fundacja im. Stefana Batorego, realizująca od 2006 roku akcję Masz Głos, której celem jest wspieranie organizacji społecznych i grup nieformalnych aktywizujących lokalne społeczności. Lepiej zrozumiałam to, o czym w udzielonym ngo.pl wywiadowi mówił dr. hab. Adam Bodnar, do 15 lipca 2021 roku RPO: „Wspólnota lokalna, jeżeli tylko ma narzędzia, jest w stanie przenosić góry. O tym się wie. Ale co innego to zobaczyć (…) I takich osób, które są superspołecznikami albo supersamorządowcami i superintelektualistami poznałem wiele. Często ich nie widzimy, a oni są solą tej ziemi. Nie dostrzegamy, ile w Polsce lokalnej jest energii obywatelskiej”.
Dwie godziny w rzeczywistości, którą nie obramowują kolejne szeroko komentowane, często obliczone wyłącznie na kontrowersje przeliczaną na obecność w mediach wypowiedzi polityków i polityczek czy spory toczące się między bańkami mediów społecznościowych. Być może to brzmi cukierkowo, a wręcz stereotypowo: na wsi jest sielsko i anielsko, beztrosko. Bynajmniej tak nie jest, bo uczestniczki spotkania opowiedziały nie tylko o tym, co im się udaje, ale też o trudnościach, z którymi na co dzień sobie radzą, a tych nie brakuje i są najróżnego rodzaju. Zresztą i o tym opowiadał Adam Bodnar: „W trasie okazuje się, że ludzie żyją zupełnie innymi problemami ważnymi dla ich społeczności lub grup społecznych niezauważanych przez opinię publiczną, np. osób z niepełnosprawnościami (…) Co więcej, spotyka się liderów lokalnych – z organizacji i samorządów, którzy wykazują się niezwykłą energią, pomysłowością i pragmatyzmem – w rozwiązywaniu problemów i tworzeniu nowych inicjatyw”.
Działalności organizacji społecznych na wsi przyjrzała się dokładnie grupa badań Stowarzyszenia Klon/Jawor. Jej raporty – oprócz tego, w którym opisują kondycję organizacji wiejskich, przygotowały materiał o młodych w OSP – były inspiracją do tego, żeby w portalu ngo.pl namalować obraz społeczeństwa obywatelskiego na wsi przy pomocy możliwie jak najpełniejszej palety barw. Przypominamy teksty, które ukazały się w szóstej edycji cyklu Pod lupą.
Organizacje wiejskie, czyli jakie?
Co czwarta organizacja pozarządowa w Polsce ma siedzibę na wsi. Oznacza to, że na terenach wiejskich jest aktywnych około 25 tysięcy stowarzyszeń i fundacji. Organizacje wiejskie – co o nich wiemy? Jak zmieniał się model działania organizacji na wsi? Przed jakimi wyzwaniami stoją? I w jaki sposób wpłynęła na nie pandemia? Na te pytania, odpowiada grupa badań Stowarzyszenia Klon/Jawor.
Pod lupą: wieś, obywatele, działanie. Organizacje wiejskie, czyli jakie?
Wieś dla młodych, młodzi dla wsi
To historia młodych, którzy na wsi nie tylko zostali, ale postanowili ją też zmienić. Fundacja PasjoDzielnia (Wiązownica Kolonia w województwie Świętokrzyskim), Koło Gospodyń Wiejskich „Łapianka na obcasach” (Łapy-Dębowina w województwie Podlaskim) i Mariusz Maszczyszyn – sołtys podkarpackiej wsi Wojtkowa – czyli wsi aktywna i wsi młoda.
Pod lupą: wieś, obywatele, działanie. Wieś dla młodych, młodzi dla wsi
Historia kobiet Śleszyna Kołem się toczy [wywiad]
„Na co dzień każdy popsioczy, ponarzeka, ale jak się dzieje krzywda, jest mobilizacja społeczeństwa”. Łatwiej wymienić to, czym nie zajmują się członkinie Koła Gospodyń Wiejskich w Śleszynie, niż zliczyć ich wszystkie aktywności. A opowiada o nich Aneta Karczewska, przewodnicząca.
Pod lupą: wieś, obywatele, działanie. Historia kobiet Śleszyna Kołem się toczy [wywiad]
Justyna Duriasz-Bułhak: Aktywność jest tradycją wsi [wywiad]
„Wieś ma bardzo długą tradycję samozorganizowania się – historia Ochotniczej Straży Pożarnej czy Kół Gospodyń Wiejskich sięga korzeniami drugiej połowy XIX wieku. Inaczej: aktywność jest tradycją wsi”. Z Fundacją Wspomagania Wsi Justyna Durisza-Bułhak związana jest od 21 lat. W rozmowie wyjaśnia m.in. jak zmieniały się w tym czasie organizacje czy szerzej społeczeństwo obywatelskie na wsi.
Pod lupą: wieś, obywatele, działanie. Justyna Duriasz-Bułhak: Aktywność jest tradycją wsi [wywiad]
Młodzież – przyszłość OSP
Większość młodzieży w OSP chciałaby mieć więcej wpływu na kierunek rozwoju OSP. Jak i dlaczego młodzież angażuje się w Ochotniczych Strażach Pożarnych? Co wzmacnia, a co blokuje to zaangażowanie? Jak na to zaangażowanie wpłynęła pandemia? Jak relacje międzypokoleniowe w OSP wpływają na ciągłość działań organizacji? Prezentujemy dane z najnowszych badań OSP.
Pod lupą: wieś, obywatele, działanie. Młodzież – przyszłość OSP
Dla nas pandemia okazała się dodatkowym impulsem
„Najważniejszym aspektem kreatywności jest pokonanie lęku przed porażką”, brzmi motto Fundacji Pięknolesie z Sieniawy Żarskiej (województwo lubuskie). Jak organizacja poradziła sobie w pandemii?
Pod lupą: wieś, obywatele, działanie. Dla nas pandemia okazała się dodatkowym impulsem
Źródło: https://www.ngo.pl
