W/g danych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) obecnie zaledwie około 5% osób niepełnosprawnych posiada wykształcenie wyższe. Tak niski wskaźnik wynika m.in. z faktycznych barier utrudniających niepełnosprawnym osobom zdobycie wykształcenia (kwestie materialne, problemy komunikacyjne), ale też z braku wiary w możliwość przełamania tych barier.
W/g danych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) obecnie zaledwie około 5% osób niepełnosprawnych posiada wykształcenie wyższe. Tak niski wskaźnik wynika m.in. z faktycznych barier utrudniających niepełnosprawnym osobom zdobycie wykształcenia (kwestie materialne, problemy komunikacyjne), ale też z braku wiary w możliwość przełamania tych barier.
Niski poziom wykształcenia wśród osób niepełnosprawnych przekłada się na wysokie bezrobocie, szczególnie długotrwałe (ok. 60% osób niepełnosprawnych, które są bezrobotne powyżej 12 miesięcy, posiada wykształcenie gimnazjalne i niższe). Jednocześnie dość niska stopa bezrobocia wśród osób z wykształceniem wyższym (ok. 5,4 %) wskazuje, iż wsparcie osób niepełnosprawnych w dążeniu do podnoszenia wykształcenia i kwalifikacji oznacza sukces w ich przyszłej aktywizacji zawodowej.
Studiować na uczelni wyższej może każda osoba posiadająca świadectwo dojrzałości. Kandydaci niepełnosprawni objęci są taką samą procedurą przyjęć, jak wszystkie inne osoby.
Wiele uczelni wyższych organizuje w swoich strukturach biura do spraw osób niepełnosprawnych. Kandydaci na studia lub studenci niepełnosprawni mogą zwracać się tam o poradę, informację i pomoc odnośnie konkretnego wsparcia (dostosowania) w trakcie egzaminów oraz trwania studiów. Niektóre uczelnie wyższe w ramach autonomicznych decyzji swoich władz powołują także pełnomocnika rektora ds. osób niepełnosprawnych. Rolą pełnomocnika jest m. in. reprezentowanie rektora w działaniu na rzecz osób niepełnosprawnych oraz przygotowanie informacji na temat niepełnosprawnych studentów w uczelni.
Formy pomocy/wsparcia – na zasadach ogólnych
Kształcenie na poziomie szkolnictwa wyższego reguluje Ustawa z dnia 27 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym. Zgodnie z ustawą student (również niepełnosprawny) ma prawo m.in. do:
1. uzyskania urlopu od zajęć w uczelni w trybie i na zasadach określonych w regulaminie studiów
2. przeniesienia z innej szkoły wyższej, w tym także zagranicznej szkoły wyższej, za zgodą dziekana wydziału uczelni przyjmującej, jeżeli wypełnił wszystkie obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących w szkole wyższej, którą opuszcza
3. studiowania na więcej niż jednym kierunku lub inne przedmioty, także w różnych uczelniach
4. studiowania według indywidualnego planu i programu studiów na zasadach ustalonych przez radę wydziału lub inny organ wskazany w statucie uczelni
5. pomocy materialnej ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa w formie:
- stypendium socjalnego
- stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych
- stypendium rektora dla najlepszych studentów
- stypendium ministra za osiągnięcia w nauce
- stypendium ministra za wybitne osiągnięcia
- stypendium ministra za wybitne osiągnięcia sportowe
- zapomogi.
6. korzystania z ulg w opłatach za przejazdy środkami komunikacji publicznej.
Łączna miesięczna wysokość stypendium socjalnego oraz stypendium rektora dla najlepszych studentów nie może być większa niż 90% najniższego wynagrodzenia zasadniczego asystenta ustalonego w przepisach o wynagradzaniu nauczycieli akademickich.
Uzupełniające formy pomocy – dla studentów niepełnosprawnych
Poza wymienionymi wyżej formami pomocy ważną rolę w ułatwieniu dostępu do edukacji osób niepełnosprawnych odgrywa także:
- pomoc udzielana przez jednostki samorządu terytorialnego w ramach własnych programów stypendialnych dla studentów
- pomoc udzielana ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Informacje o aktualnie realizowanych programach dostępne na stronie http://www.pfron.pl w zakładce “programy i zadania PFRON/ programy realizowane obecnie”.
Źródło: www.pfron.org.pl
