Zawarcie umowy ubezpieczenia daje nam pewność otrzymania odszkodowania w przypadku, gdy wystąpi sytuacja objęta ochroną ubezpieczeniową (np. wypadek drogowy, kradzież samochodu czy spalenie domu). Odszkodowanie pokryje, w całości lub części, wartość utraconych dóbr. Zakłady ubezpieczeń oferują wiele rodzajów ubezpieczeń przeznaczonych zarówno dla wszystkich (np. ubezpieczenia na życie), ale również skierowanych do konkretnej grupy osób (np. właścicieli domów i mieszkań, osób prowadzących działalność gospodarczą, rolników, posiadaczy samochodów, zarządców dróg, lekarzy, prawników, itd.).
Możemy zatem wyróżnić ubezpieczenia na życie, wypadkowe i chorobowe, ubezpieczenia kradzieżowe, komunikacyjne, rolne, od ognia i innych zdarzeń losowych, transportowe, ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej i wiele innych specjalistycznych rodzajów ubezpieczeń. Ubezpieczenia możemy podzielić także na dwa zasadnicze rodzaje: ubezpieczenia obowiązkowe i ubezpieczenia dobrowolne.
Ubezpieczenia obowiązkowe – co to takiego, dlaczego je płacimy?
Ubezpieczenia obowiązkowe są to ubezpieczenia, które musimy zawrzeć w związku z tym, iż jesteśmy posiadaczami samochodu albo gospodarstwa rolnego albo też wykonujemy określony zawód (np. radcy prawnego, doradcy podatkowego, zarządcy nieruchomości). Inaczej mówiąc, ubezpieczenia obowiązkowe charakteryzują się istnieniem prawnego obowiązku (nakazu) zawarcia umowy ubezpieczenia. Obowiązek ten wynika z ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, w której zostały zawarte szczegółowe regulacje dotyczące ubezpieczeń obowiązkowych. Zakłady ubezpieczeń prowadzące działalność w zakresie ubezpieczenia obowiązkowego nie mogą odmówić zawarcia takiej polisy. Należy pamiętać, iż w sytuacji niedopełnienia obowiązku ubezpieczenia, może czekać nas kara nałożona przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny oraz konieczność wypłaty odszkodowania osobom poszkodowanym z własnych pieniędzy.
Do powszechnych ubezpieczeń obowiązkowych zaliczamy:
- ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych,
- ubezpieczenie OC rolników,
- ubezpieczenie budynków rolniczych.
Wszyscy posiadacze pojazdów mechanicznych powinni wiedzieć, iż mają obowiązek posiadać polisę ubezpieczenia OC. Ubezpieczenie to działa w przypadku, gdy ubezpieczony posiadacz samochodu, w związku z poruszaniem się samochodem albo innym pojazdem wyrządzi innej osobie szkodę i jest zobowiązany do jej naprawienia. Posiadanie polisy OC powoduje, że świadczenie poszkodowanemu wypłaca ubezpieczyciel, a nie sprawca szkody. W ten sposób chroniona jest zarówno osoba poszkodowana jak i interes posiadacza polisy. Bez ważnej polisy OC nie powinno się wyjeżdżać na drogi – za jej brak grozi kara (3 tys. zł w przypadku samochodów osobowych oraz 4,5 tys. złotych w przypadku samochodów ciężarowych), a w razie spowodowania wypadku – pokrycie wszelkich wyrządzonych szkód. Trzeba pamiętać, iż kwoty odszkodowań za wypadki drogowe są bardzo wysokie i sięgają dziesiątki tysięcy złotych. Dlatego też posiadanie ubezpieczenia OC jest w interesie wszystkich użytkowników samochodów. Brak takiego ubezpieczenia może kosztować bardzo dużo i być przyczyną problemów do końca życia.
Podobnie jest z obowiązkowym ubezpieczeniem OC rolników. Każdy posiadacz gospodarstwa rolnego ma obowiązek zawrzeć takie ubezpieczenie, które uchroni go od konsekwencji finansowych w sytuacji, kiedy rolnik w związku z prowadzeniem gospodarstwa wyrządzi komuś szkodzę (np. w trakcie prac polowych uszkodzenia ciała dozna pomagający rolnikowi sąsiad). Za brak ubezpieczenia rolnikowi grozi obecnie kara w wysokości 150 zł, ale daleko bardziej dotkliwszą konsekwencją będzie konieczność zapłaty odszkodowania osobie poszkodowanej.
Niech za przykład posłuży sytuacja, kiedy z gospodarstwa rolnego wybiegł przez otwartą bramę młody cielak (rolnik nie dopilnował, aby brama była zamknięta). Kierujący pojazdem, chcąc uniknąć zderzenia, wjechał do rowu uszkadzając dopiero co zakupiony nowy pojazd. Właściciel samochodu doznał jednocześnie urazu kręgosłupa. Nieubezpieczony rolnik, nie tylko musiał zwrócić koszty naprawy pojazdu w wysokości 46 tys. zł, ale również wypłacić zadośćuczynienie oraz zwrócić koszty leczenia w wysokości 35 tys. zł. A wystarczało wykupić ubezpieczenie OC rolnika, którego koszt wynosił 75 zł na rok.
Trzecim powszechnym ubezpieczeniem obowiązkowym jest ubezpieczenie budynków rolniczych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych. Ubezpieczenie to pozwoli pokryć stratę rolnika, która powstanie w domu lub też innym budynku, np. stodole, stajni, budynku gospodarczym, jeżeli szkoda taka powstanie na skutek działań: ognia, huraganu, powodzi, podtopienia, deszczu nawalnego, gradu, opadów śniegu, uderzenia pioruna, eksplozji, obsunięcia się ziemi, tąpnięcia, lawiny lub upadku statku powietrznego. Kara za brak takiego ubezpieczenia wynosi 375 zł. Nie warto pozornie oszczędzać, nie zawierając ubezpieczenia budynków rolniczych. Oszczędność kilkudziesięciu złotych rocznie, będzie skutkować nie tylko koniecznością zapłaty kary, ale również samodzielnym pokryciem kosztów, np. naprawy uszkodzonego w wyniku huraganu dachu stodoły, stajni albo garażu.
Istnieje błędne przekonanie, iż skoro ubezpieczenie jest ubezpieczeniem obowiązkowym, to na pewno jest niekorzystne dla osoby, która ma nakaz jego zawarcia. Tymczasem ubezpieczenie takie pozwoli nam w przypadku wyrządzenia komuś szkody, np. w trakcie poruszania się samochodem albo też wykonując prace w gospodarstwie uniknąć konieczności płacenia poszkodowanemu odszkodowania, niekiedy bardzo wysokiego, jeżeli doszłoby do uszkodzenia ciała.
Ubezpieczenie budynków rolniczych umożliwi z kolei naprawę uszkodzonych budynków wykorzystywanych w prowadzonej działalności rolniczej, w tym również domu rolnika. Z uwagi na to, iż ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, OC rolników oraz ubezpieczenia budynków rolniczych są ubezpieczeniami obowiązkowymi, wykupują je miliony osób. W konsekwencji składki za takie ubezpieczenie są o wiele tańsze, niż w przypadku innych ubezpieczeń. Zatem pomimo tego, iż ubezpieczenia te są ubezpieczeniami obowiązkowymi, pamiętajmy o ich wykupie, nie tylko dlatego, że mamy taki obowiązek, ale również dlatego, że jest to w naszym dobrze pojętym interesie ekonomicznym.
W przypadku ubezpieczeń obowiązkowych – w odróżnieniu od ubezpieczeń dobrowolnych – dla wszystkich, którzy mają obowiązek się ubezpieczyć obowiązują takie same zasady, które zostały określone w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK. Zakłady ubezpieczeń, które oferują takie ubezpieczenia konkurują zatem wysokością składki oraz jakością obsługi. Warto zatem zawsze przed podjęciem decyzji o zawarciu lub kontynuowaniu umowy ubezpieczenia obowiązkowego, porównać oferty przedstawiane przez agentów różnych zakładów ubezpieczeń i zawrzeć ekonomicznie najkorzystniejsze ubezpieczenie, co pozwoli na dokonanie oszczędności finansowych.
Ubezpieczenia dobrowolne – dlaczego warto się ubezpieczać?
Wszystkie dobrowolne umowy ubezpieczenia łączy jedna cecha – zasada swobody umów, co oznacza, iż od naszej woli zależy, jaką umowę ubezpieczenia zawrzemy oraz w jakim zakładzie ubezpieczeń. Istnieje wiele rodzajów ubezpieczeń, takich jak: ubezpieczenia ogniowe, kradzieżowe, transportowe, rolne, odpowiedzialności cywilnej, finansowe, wypadkowe, chorobowe, życiowe.
Każdy z nas powinien zadać sobie podstawowe pytanie: czy w razie wypadku lub innej nieprzewidzianej sytuacji poradzę sobie bez ubezpieczenia? Nasze plany życiowe może nagle pokrzyżować przykry wypadek, nagły krach w prowadzonych interesach, pożar, włamanie albo choroba. Istniej jednak sposób, aby uchronić się od skutków wypadków losowych. Właśnie dlatego wymyślono ubezpieczenia, które są najtańszym sposobem zabezpieczenia, chroniącym miliony ludzi na całym świecie, dając pewność, że w trudnych życiowych chwilach zapewnią stabilność finansową.
Można obecnie wykupić ochronę i zabezpieczyć wszystkie sfery życia, począwszy od ubezpieczenia roweru, samochodu, komputera, domu, upraw, prowadzonej działalności gospodarczej, a skończywszy na emeryturze, życiu i zdrowiu. Nie warto zatem pozornie oszczędzać, nie kupując ubezpieczenia, aby później nie być niemile zaskoczonym, np. kosztami naprawy uszkodzonego samochodu, odbudowania domu lub budynku gospodarczego.
Niestety, nie wszyscy zdają sobie sprawę, iż wydatek kilkudziesięciu złotych na zakup ubezpieczenia może uchronić nas przed wielotysięcznymi stratami i pomoże nam uniknąć problemów finansowych. Ubezpieczenie naszego życia lub zdrowia może z kolei pomóc naszym bliskim, wówczas kiedy nas zabraknie albo z uwagi na problemy zdrowotne, sami będziemy wymagali opieki. Za pomocą różnorodnych rozwiązań ubezpieczeniowych jesteśmy w stanie zapewnić sobie i naszym bliskim spokój oraz bezpieczeństwo.
Jak zatem dobrze wybrać ubezpieczenie oraz w jakim zakładzie ubezpieczeń się ubezpieczyć?
Pierwszym krokiem do podjęcia właściwej decyzji jest analiza naszych oczekiwań. Należy pomyśleć o naszych dobrach i majątku, które chcielibyśmy ubezpieczyć. Następnie należy zebrać oferty, które są dostępne na rynku. W wyborze oferty ubezpieczeniowej może pomóc nam broker ubezpieczeniowy lub multiagent, czyli agent, który ma w sprzedaży ubezpieczenia różnych ubezpieczycieli. Przed podjęciem decyzji o ubezpieczeniu należy szczegółowo zapoznać się z Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia (OWU), czyli regulaminem stosowanym do ubezpieczeń danego rodzaju, które określają prawa i obowiązki zarówno ubezpieczyciela, jak i ubezpieczonego. Szczegółowo opisują przedmiot ubezpieczenia (czyli, co zostaje objęte ubezpieczeniem), w jakim zakresie i za jakie zdarzenia odpowiada zakład ubezpieczeń.
Analizując oferowane przez zakłady ubezpieczeń produkty ubezpieczeniowe, trzeba zwrócić szczególną uwagę na katalog wyłączeń ochrony ubezpieczeniowej, tzn. okoliczności, w których zakład ubezpieczeń nie odpowiada za powstałą szkodę. Jeżeli jakieś zapisy umowy są dla nas niezrozumiale albo mamy jakiekolwiek wątpliwości, przed zawarciem umowy ubezpieczenia zwracajmy się zawsze z pytaniami do agenta ubezpieczeniowego. Pamiętajmy, że w przypadku ubezpieczeń dobrowolnych ważniejszy od wysokości składki, którą będziemy musieli zapłacić, jest zakres ochrony oferowanej przez zakład ubezpieczeń.
Bartłomiej Chmielowiec
