Jakie są potrzeby osób starszych po pandemii oraz jak planować działania dla tej grupy? Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”, które od ponad piętnastu lat aktywizuje seniorów z całej Polski i prowadzi program „Uniwersytety Trzeciego Wieku – Seniorzy w akcji” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, opracowało raport „Zoom na UTW w pandemii COVID-19”. Raport został opublikowany wraz z ogłoszeniem rekrutacji do IX edycji projektu „UTW dla społeczności”.
W ramach projektu edukacyjnego „UTW dla społeczności”, UTW otrzymują wiedzę, narzędzia oraz mikrogranty pozwalające na działania na rzecz swoich społeczności lokalnych. Nadchodząca edycja zostanie dostosowana do obecnej sytuacji i nowych potrzeb słuchaczy UTW. Zgłoszenia przyjmowane są do 9 listopada.
Uniwersytety trzeciego wieku to centra o charakterze edukacyjno-społeczno-kulturowym, w których osoby starsze zdobywają nową wiedzę, umiejętności i integrują się, poprawiając dzięki temu jakość swojego życia. Od lat 70. ubiegłego wieku, kiedy powstał pierwszy UTW w Polsce, ich liczba dynamicznie rośnie. W 2018 roku zarejestrowanych było aż 640 placówek, a łączna liczba studiujących to 113 200 osób (dane GUS). Pod tym względem znajdujemy się w czołówce Europy.
Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” oraz Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności, widząc potencjał UTW, już po raz dziewiąty ogłosiło nabór do projektu „UTW dla społeczności”. W procesie rekrutacji wyłonione zostaną trzyosobowe zespoły z dziesięciu uniwersytetów z całej Polski. Dzięki cyklom szkoleń uczestnicy mogą wzmocnić swoje kompetencje liderskie oraz otrzymać roczne wsparcie w budowaniu grup wolontariuszy, którzy chcą działać nie tylko na rzecz otoczenia i społeczności lokalnych, ale także na rzecz rozwoju swojego UTW.
Wolontariat uniwersytetów trzeciego wieku wzmacnia więzi z lokalną społecznością. Jest jednak także doskonałą okolicznością do budowania i wzmacniania w UTW wewnętrznych relacji, aby móc na nich projektować i konstruować sukcesy – mówi Agnieszka Kocon koordynatorka projektu „UTW dla społeczności” w Towarzystwie Inicjatyw Twórczych „ę”.
W raporcie „Zoom na UTW w pandemii COVID-19” Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” przyjrzało się kondycji słuchaczy i ich samopoczuciu, formom kontaktowania się, relacji z otoczeniem czy sytuacji finansowej.
Jak wynika z badań, największym wyzwaniem liderek UTW jest odzyskanie grup swoich słuchaczy – osób, które rezygnowały z kontaktu i poddawały się całkowitej izolacji. Liderki podejmowały próby podtrzymania relacji poprzez organizowanie spotkań w parkach, kawiarniach czy na działkach, ale podstawowym narzędziem do kontaktu pozostawał telefon oraz strona internetowa uniwersytetu.
Warto zwrócić uwagę, że nie wszystkie UTW w okresie pandemii się zamknęły. Dzięki zaangażowaniu osób dostrzegających potrzeby innych, zmodyfikowane działania wychodziły poza gmachy budynków. W ramach projektu „UTW dla społeczności” i we współpracy z doświadczonymi trenerami uczestnicy mogą zmierzyć się z między innymi z problemem dostępności.
Wśród badanych często pojawiała się również ogromna tęsknota za działaniami bezpośrednimi i kontaktem z ludźmi. Okazało się, że rola, jaką wspólnota rówieśnicza pełni w życiu osób starszych, staje się w wielu przypadkach coraz ważniejszym elementem sieci społecznej. Z drugiej jednak strony, wyniki raportu pokazują trudność w radzeniu sobie ze strachem związanym z próbami powrotu do kontaktów twarzą w twarz (osoby zaszczepione na COVID-19 mają o wiele więcej odwagi).
W nadchodzącej edycji projektu „UTW dla społeczności” organizatorzy przewidują elastyczną formę spotkań. Wsparcie dla UTW będzie obejmowało m.in.: warsztaty z doświadczonymi animatorami i trenerami, wymianę doświadczeń z uczestnikami poprzednich edycji, zindywidualizowane wsparcie tutorów oraz mikrogrant na działanie wolontariackie. Organizatorzy są przygotowani do prowadzenia warsztatów i konsultacji w systemie online (jeżeli będzie to niezbędne ze względów bezpieczeństwa lub komfortu uczestników projektu).
Realizacja projektu „UTW dla społeczności” jest zaplanowana w okresie od listopada 2021 roku do września 2022 roku. Termin nadsyłania zgłoszeń do projektu mija 15 listopada 2021 roku.
Szczegółowe informacje, formularz zgłoszeniowy dostępne są na stronie: www.utwdlaspolecznosci.pl
Raport „Zoom na UTW w pandemii COVID-19” powstał we współpracy z Polsko-Amerykańską Fundacją Wolności.
→ Raport „Zoom na UTW w pandemii COVID-19”
Projekt „UTW dla społeczności” jest częścią programu Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności „UTW – Seniorzy w akcji” realizowanego przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”.