Informator autorstwa Tomasza Schimanka koncentruje się na mechanizmach, sposobach i trybach zlecania zadań publicznych organizacjom pozarządowym przez samorządy terytorialne. W części drugiej publikacji autor omawia zagadnienie zlecania zadań na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Ustawa przewiduje trzy główne tryby zlecania zadań publicznych organizacjom pozarządowym:
- Otwarty konkurs ofert – najczęściej stosowany, z jasno określonymi zasadami, obowiązkiem publikacji ogłoszenia przez organ wykonawczy oraz co najmniej 21 dniami na składanie ofert. Oferty mogą składać pojedyncze organizacje lub konsorcja.
- Regranting – przekazywanie dotacji przez wybranego w konkursie operatora (np. organizacji pozarządowej), któremu powierza się prowadzenie otwartych konkursów ofert na realizację zadań publicznych.
- Tryb pozakonkursowy – prostszy i szybszy, ale obwarowany ograniczeniami: m.in. maksymalnie 20 tys. zł na organizację w roku i spełnienie pozostałych ustawowych warunków.
Zasady współpracy samorządów z organizacjami:
- Samorządy muszą uchwalać roczne programy współpracy, mogą tworzyć też programy wieloletnie.
- Program roczny określa m.in. zakres współpracy, zadania planowane do zlecenia oraz środki finansowe.
- Projekt programu musi być skonsultowany z organizacjami pozarządowymi (np. poprzez radę działalności pożytku publicznego).
- Program powinien zostać uchwalony do 30 listopada roku poprzedzającego, a sprawozdanie z jego realizacji publikowane jest do 31 maja roku następnego.
- Możliwość zlecania dodatkowych zadań w ciągu roku (poza programem), jeśli są środki w budżecie.
Standaryzacja dokumentów:
Ustawa i rozporządzenie przewidują obowiązek stosowania jednolitych wzorów ofert, umów i sprawozdań, odrębnych dla każdego trybu zlecania zadań publicznych.
Kluczowe obszary zadań publicznych obejmują m.in.: pomoc społeczną, wspieranie rodziny, pomoc prawną, działalność charytatywną, promocję zatrudnienia, ratownictwo, pomoc ofiarom katastrof, wspieranie Polonii, ochronę praw dziecka, macierzyństwa i rodzicielstwa.
