Programy i konkursy promujące działania związane z wodą

Piotr Subotkiewicz, Fundacja Wspomagania Wsi
2 czerwca 2025

Woda to jeden z najcenniejszych zasobów naturalnych, kluczowy dla życia ludzi, rolnictwa, przemysłu i środowiska. W dobie zmian klimatycznych i coraz częstszych susz oraz podtopień, troska o jej racjonalne wykorzystanie, retencję oraz ochronę staje się priorytetem. W Polsce dostępne są programy finansujące działania na rzecz oszczędzania wody, zbierania deszczówki, melioracji, ochrony mokradeł oraz innych inicjatyw związanych z gospodarką wodną. Poniżej prezentujemy źródła wsparcia dla organizacji pozarządowych i mieszkańców.

Programy dla organizacji pozarządowych

Małe Granty w projekcie Wetlands Green Life

Dla kogo: organizacje pozarządowe, inne podmioty prowadzące działalność pro-środowiskową.
Dofinansowanie: do 80 000 zł bezzwrotnego wsparcia.
Terminy: Nabór do 27 czerwca 2025 r.
Zakres wodny: Renaturyzacja zdegradowanych torfowisk i łąk bagiennych. Mała retencja – zatykanie rowów, progi, palisady.
Gdzie składać: biuro@wetlands.pl
Organizator: Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej we współpracy z Generalną Dyrekcją Ochrony Środowiska oraz Uniwersytetem Rolniczym w Krakowie.

Program Stronger Roots

Dla kogo: organizacje społeczne.
Dofinansowanie: do 40 000 Euro.
Terminy: Nabór do 16 czerwca 2025 r.
Zakres: ochrona środowiska naturalnego, sprawiedliwość klimatyczna, działania mitygacyjne i adaptacyjne do zmian klimatu, działania edukacyjne w zakresie zmian klimatu i ochrony środowiska, itp.), ze szczególnym uwzględnieniem tych działających lokalnie.
Gdzie składać: https://wnioski.batory.org.pl/
Organizator: Fundacja im. Stefana Batorego

Program „Moc Małych Społeczności”

Budżet: 70 mln zł.
Dla kogo: Organizacje pozarządowe działające na terenach wiejskich lub w miejscowościach do 100 000 mieszkańców, zarejestrowane przed 31 grudnia 2024 roku.
Dofinansowanie: Maksymalnie 50 000 zł (połowa na działania, połowa na rozwój instytucjonalny).
Warunki: Średni przychód z trzech ostatnich lat nie może przekroczyć 200 000 zł.
Terminy: Nabór do 9 czerwca 2025 r.
Zakres wodny: Działania aktywizujące społeczność lokalną mogą obejmować edukację ekologiczną i promocję oszczędzania wody.
Gdzie składać: System obsługi programu dostępny online.
Organizator: Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.

Program grantowy „Wspólnie dla Regionu”

Dla kogo: Lokalne organizacje pozarządowe, instytucje publiczne, spółdzielnie mieszkaniowe, grupy nieformalne, przedstawiciele samorządu.
Dofinansowanie: do 20 000 zł brutto na realizację swojego projektu.
Terminy: Nabór do 29 czerwca 2025 r.
Zakres wodny: wsparcie projektów społecznych z obszarów Gospodarki Obiegu Zamkniętego (GOZ), Gospodarki Wodnej, oraz Efektywności Energetycznej.
Gdzie składać: Formularz on-line.
Organizator: Fundacja Veolia

Fundusz Naturalnej Energii

Dla kogo: Samorządy, placówki oświatowe, stowarzyszenia oraz fundacje z terenów objętych programem.
Budżet: 300 tys. zł.
Terminy: Nabór do 7 lipca 2025 r.
Zakres wodny: działania informacyjne i edukacyjne, które zwiększają świadomość oraz angażują lokalną społeczność w działania na rzecz przyrody i klimatu, w szczególności dotyczące mokradeł i torfowisk.
Gdzie składać: Formularz on-line.
Organizator: Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM.

Konkurs „Ekolaury Polskiej Izby Ekologii 2025”

Dla kogo: Organizacje pozarządowe, jednostki samorządu terytorialnego szczebla gminnego i powiatowego, związki komunalne z udziałem gmin i powiatów, uczelnie i podmioty prowadzące działalność badawczą, instytucje ochrony środowiska, przedsiębiorcy.
Nagrody: Statuetki i dyplomy.
Terminy: 30 czerwca 2025 r.
Zakres wodny: Gospodarka wodno-ściekowa, gospodarka wodami opadowymi i roztopowymi.
Gdzie składać: ekolaury@pie.pl.
Organizator: Polska Izba Ekologii.

Program Działaj Lokalnie

Dla kogo: organizacje pozarządowe oraz grupy nieformalne (min.3 mieszkańców) składające wnioski za pośrednictwem innych organizacji.
Terminy: każdy Ośrodek Działaj Lokalnie ogłasza własne terminy przyjmowania wniosków.
Zakres wodny: lokalne projekty tworzące dobro wspólne w społeczności, różnorodna tematyka.
Gdzie składać: Generator | Logowanie
Organizator: Akademia Rozwoju Filantropii i Ośrodki Działaj Lokalnie (ODL), które prowadzą lokalne konkursy grantowe.

Program Wzmocnij Swoje Otoczenie

Dla kogo: Gminne jednostki organizacyjne: biblioteki, ośrodki kultury, ośrodki sportu, spółki komunalne, inne; Organizacje pozarządowe: fundacje, stowarzyszenia, kluby sportowe, koła gospodyń wiejskich, ochotnicze straże pożarne, spółdzielnie socjalne, inne.
Terminy: marzec – kwiecień każdego roku.
Zakres wodny: ogrody deszczowe, zbiorniki na deszczówkę, stawy i oczka retencyjne
Gdzie składać: formularz zgłoszeniowy
Organizator: Polskie Sieci Elektroenergetyczne – krajowy operator systemu przesyłowego energii elektrycznej w Polsce

Tu mieszkam, tu zmieniam

Dla kogo: organizacje, które działają min. 2 lata, np.: fundacje, stowarzyszenia, szkoły, przedszkola;
Zakres wodny: ogrody deszczowe, mini-parki, rewitalizacje ogródków jordanowskich i wiele innych pomysłów z przeznaczeniem dla dzieci i młodzieży.
Terminy: od 1 marca do 31 marca; od 1 kwietnia do 30 czerwca, od 1 lipca do 30 września; od 1 października do 11 grudnia;
Gdzie składać: formularz zgłoszeniowy
Organizator: Fundacja Santander

Program LIFE

Budżet: €2,3 miliarda na lata 2025-2027.
Dla kogo: Organizacje pozarządowe, instytucje naukowe, samorządy.
Dofinansowanie: Do 75% kosztów projektów przyrodniczych, 60% innych kategorii.
Terminy: Do 23 września 2025 roku.
Zakres wodny: Ochrona ekosystemów wodnych, renaturyzacja mokradeł i rzek, adaptacja do zmian klimatu w zakresie gospodarki wodnej.

Gdzie szukać informacji i wsparcia?

W Polsce rolę Krajowego Punktu Kontaktowego Programu LIFE pełni Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), działając na mocy Porozumienia z Ministrem Środowiska.

Dane kontaktowe

Adres: ul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa.
Kontakt ogólny:

Tel.: +48 22 45 90 1672
email: fundusz@nfosigw.gov.pl 2

Kontakt specjalistyczny – Wydział ds. LIFE:

Projekty przyrodnicze: tel. (22) 45-95-9226
Projekty środowiskowe i klimatyczne: tel. (22) 45-95-9246
email: life@nfosigw.gov.pl 6

Strony internetowe z informacjami o działaniach wodnych

Główna strona programu LIFE

Dostępne usługi i materiały informacyjne

NFOŚiGW jako KPK LIFE oferuje:

Weryfikację i konsultacje wniosków o dofinansowanie projektów wodnych.
Broszury informacyjne nt. działalności KPK LIFE oraz Programu LIFE.
Newsletter LIFE – możliwość zapisania się na bieżące informacje.
Kanał YouTube LIFE PL z materiałami edukacyjnymi – zakładka LIFE 2025
eKonsultantLIFE – system konsultacji online.
Podcasty wideo „Krótko o LIFE”.
Jak uzyskać dofinansowanie w ramach Programu LIFE? – Wiedza na YouTube KPK LIFE

Dodatkowe wsparcie finansowe

NFOŚiGW jako instytucja finansowa zapewnia dodatkowe współfinansowanie dla projektów LIFE ze środków krajowych zarówno w formie dotacji jak i pożyczki. Polscy wnioskodawcy mogą ubiegać się o współfinansowanie projektu ze środków krajowych NFOŚiGW, uzupełniając montaż finansowy przedsięwzięcia nawet do 95% kosztów kwalifikowanych5.

Rekomendacja

Aby uzyskać aktualne informacje o działaniach wodnych w ramach programu LIFE w Polsce, najlepiej skontaktować się bezpośrednio z Wydziałem ds. LIFE w NFOŚiGW pod numerem telefonu dla projektów środowiskowych i klimatycznych: (22) 45-95-924 lub emailem: life@nfosigw.gov.pl 6.

Programy dla mieszkańców

Lokalne programy gminne na deszczówkę

Program krajowy „Moja Woda” został zakończony, ale dostępne są lokalne dotacje na deszczówkę. W 2025 roku w większości gmin budżety zostały już wyczerpane. Jednak warto kontaktować się z lokalnymi urzędami i prosić o informacje na temat planowanych działań.

Terminy: Różne dla każdej gminy – należy sprawdzać strony lokalnych urzędów.
Zakres: Zbiorniki retencyjne, systemy rozsączające, ogrody deszczowe.
Gdzie składać: Urzędy gmin, lokalne WFOŚiGW.

Przykłady aktualnych/trwających programów dotacyjnych

Gostyń

Dofinansowanie: Refundacja do 100% kosztów kwalifikowanych, maksymalnie 1 500 zł.
Terminy: Od 3 lutego do 30 września 2025 roku.
Status: Program trwa i jest dostępny od 1 czerwca.
Zakres: Zakup i montaż zbiornika służącego do zatrzymywania i wykorzystania wód deszczowych i roztopowych1
Charakter gminy: Gmina wiejska/miejsko-wiejska

Gmina Nadarzyn

Dofinansowanie: 50% kosztów realizacji inwestycji, maksymalnie 3 000 zł na nieruchomość2
Terminy: Wnioski można składać do 30 czerwca 2025 roku2
Status: Program jest aktualny i dostępny od 1 czerwca

Sopot – nabór całoroczny

Dofinansowanie: Do 4 000 zł dla osób fizycznych, do 80% kosztów
Terminy: Nabór całoroczny
Status: Dostępny od 1 czerwca 2025
Uwaga: Sopot to miasto, ale program może obejmować sołectwa i tereny podmiejskie

Wrocław – „Złap Deszcz”

Dofinansowanie – Do 5 000 zł dla osób fizycznych, do 10 000 zł dla wspólnot

Gdańsk

Dofinansowanie – Maksymalnie 5 000 zł.

Programy pożyczkowe WFOŚiGW

Dla kogo: Osoby fizyczne, jednostki samorządu, organizacje pozarządowe (w zależności od programu)
Forma: Pożyczki na preferencyjnych warunkach z możliwością częściowego umorzenia
Terminy: Od 3 lutego do 31 grudnia 2025 roku w trybie ciągłym
Zakres: Inwestycje w ochronę środowiska wodnego, retencję, oszczędzanie wody
Gdzie składać: Wojewódzkie oddziały WFOŚiGW

FEnIKS – Odbudowa po powodzi

Dla kogo: Program FEnIKS jest skierowany do szerokiego grona beneficjentów, zarówno do mieszkańców (właścicieli budynków mieszkalnych, jednostek samorządowych), jak i organizacji pozarządowych.
Dofinansowanie: Maksymalnie 95% kosztów kwalifikowalnych.
Terminy: Ogłoszenie naboru w czerwcu 2025 r. , zakończenie do końca 2025 r.
Zakres: Odbudowa infrastruktury wodnej po powodzi z września 2024 r.
Obszar: Południowo-zachodnia Polska (tereny poszkodowane przez powódź)
Gdzie składać: NFOŚiGW po zatwierdzeniu przez KE.