W najnowszym numerze Zielonych Wiadomości znajdziemy najważniejsze artykuły i rozmowy o przyszłości rolnictwa, klimatu i ochrony przyrody w Polsce i Europie. To lektura obowiązkowa dla wszystkich, którym zależy na zdrowej żywności, bezpiecznym środowisku i zrównoważonym rozwoju wsi. Przedstawiamy skrót najciekawszych tematów i argumentów z tego numeru, zachęcając do sięgnięcia po całe artykuły.
Największe mity rolnicze – lista przebojów 2024 roku
Dr Justyna Zwolińska w swoim przekrojowym tekście rozprawia się z najczęściej powtarzanymi mitami dotyczącymi rolnictwa, które hamują zielone reformy i utrwalają destrukcyjny model produkcji żywności. Autorka pokazuje, że:
-
Nie musimy produkować coraz więcej żywności, bo już dziś wytwarzamy jej dość, by nakarmić 12 miliardów ludzi – problemem jest marnotrawstwo i złe zarządzanie, nie niedobór
-
Intensyfikacja i chemizacja rolnictwa nie rozwiązały problemu głodu – wręcz przeciwnie, pogłębiły kryzys środowiskowy i społeczne patologie na Globalnym Południu.
-
Bezpieczeństwo żywnościowe zależy od ochrony zasobów naturalnych, a nie od ciągłego zwiększania produkcji.
-
Intensyfikacja i chemizacja rolnictwa nie rozwiązały problemu głodu – wręcz przeciwnie, pogłębiły kryzys środowiskowy i społeczne patologie na Globalnym Południu.
-
Bezpieczeństwo żywnościowe zależy od ochrony zasobów naturalnych, a nie od ciągłego zwiększania produkcji.
-
Rolnictwo ekologiczne jest realną alternatywą – badania pokazują, że nie musi być mniej wydajne, a jest zdecydowanie bardziej opłacalne i bezpieczne dla środowiska.
-
Mit konkurencyjności – podporządkowanie rolnictwa globalnym rynkom i eksportowi przynosi tragiczne skutki dla rolników, konsumentów i przyrody.
-
Kryzys klimatyczny jest faktem – ignorowanie naukowych dowodów prowadzi do katastrof, które już dziś dotykają polskie rolnictwo (susze, powodzie, przymrozki).
-
Ugorowanie i regeneracja gleby są konieczne – to nie zagrożenie, ale szansa na odbudowę zdrowia ekosystemów rolnych
Polityka rolna UE – nowe plany Komisji Europejskiej
Izabela Zygmunt analizuje, jak zmienia się podejście Unii Europejskiej do rolnictwa w kontekście Zielonego Ładu i neutralności klimatycznej:
-
Dialog i współpraca – Unia stawia na dialog ze wszystkimi grupami interesariuszy, by wypracować wspólne, racjonalne rozwiązania.
-
Odporność rolnictwa – nowe strategie mają zwiększyć odporność gospodarstw na skutki zmian klimatu, zwłaszcza w kontekście susz i deficytu wody.
-
Nowe instytucje – powstaje Europejska Rada ds. Rolnictwa i Żywności, która ma wspierać racjonalną debatę i walkę z dezinformacją.
-
Konieczność adaptacji – rolnicy mają kluczową rolę w ochronie wody, gleby i bioróżnorodności, a zmiany praktyk rolniczych są nieuniknione
Zielony Ład – szansa czy zagrożenie dla polskiego rolnictwa?
W rozmowie z prof. Zbigniewem Karaczunem padają konkretne odpowiedzi na najważniejsze pytania i obawy rolników:
-
Zmiana klimatu to realne wyzwanie – rolnictwo jest szczególnie wrażliwe na ekstremalne zjawiska pogodowe i niedobory wody.
-
Zielony Ład to nie tylko ograniczenia, ale też wsparcie – Unia i Polska oferują instrumenty finansowe na modernizację, retencję wody i regenerację gleb.
-
Ograniczenie pestycydów i ugorowanie to inwestycja w przyszłość – zdrowa gleba i bioróżnorodność to podstawa stabilnych plonów i bezpieczeństwa żywnościowego.
-
Transformacja jest kosztowna, ale nieunikniona – tylko zrównoważone rolnictwo zapewni przyszłość polskim gospodarstwom
Walka z przyrodą – czy możemy jeszcze wygrać?
Dr hab. Paulina Kramarz ostrzega przed pyrrusowym zwycięstwem człowieka nad naturą:
-
Rolnictwo jest głównym sprawcą spadku bioróżnorodności – monokultury, pestycydy i intensywna gospodarka prowadzą do zaniku dzikiej przyrody i degradacji gleb.
-
Bez dzikich zapylaczy i zdrowej gleby nie będzie plonów – ochrona bioróżnorodności to nie fanaberia, ale warunek przetrwania rolnictwa.
-
Współpraca z przyrodą się opłaca – doświadczenia gospodarstw ekologicznych pokazują, że można łączyć wysoką jakość żywności z troską o środowisko i niższymi kosztami produkcji
Katastrofy klimatyczne i gospodarka wodna – wywiad z Arturem Furdyną
Wywiad z hydrobiologiem Arturem Furdyną to przestroga przed skutkami nieprzemyślanych zmian w krajobrazie:
-
Szybki spływ wód i wylesienia prowadzą do powodzi i susz, które coraz częściej dotykają Polskę.
-
Musimy uczyć się na błędach – ochrona rzek, mokradeł i retencja wody to klucz do bezpieczeństwa klimatycznego i żywnościowego.
Dlaczego warto przeczytać ten numer?
Ten numer Zielonych Wiadomości to kompendium wiedzy o najważniejszych wyzwaniach stojących przed polskim rolnictwem i środowiskiem. Znajdziesz tu:
-
Odpowiedzi na najczęstsze mity i manipulacje dotyczące rolnictwa.
-
Praktyczne argumenty za ekologiczną transformacją wsi.
-
Analizy polityki unijnej i krajowej w kontekście Zielonego Ładu.
-
Głosy ekspertów i praktyków, którzy pokazują, że współpraca z przyrodą jest możliwa i opłacalna.
-
Inspiracje do działania i refleksji nad przyszłością polskiej wsi i naszej planety.
W numerze znajdziemy następujące artykuły:
- Największe mity rolnicze. Lista przebojów w 2024 roku. Dr Justyna Zwolińska.
- Polityka rolna UE. Plany nowej Komisji w pięciu punktach. Izabela Zygmunt.
- Zielony (UK)ŁAD. Anna Serpińska: Nauka o klimacie.
- Wywiad z Agnieszką Melkowską, mieszkanką Podlasia. Rozmawia Paulina Jeziorek.
- Kobiety, stereotypy i szklane sufity. Barbara Kurek.
- Inwestorzy bogacą się naszym kosztem. Z Elżbietą Sokołowską z Komitetu Protestacyjnego Żeszczynka rozmawia Aldona Zyśk.
- Fermowe zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt. Jarosław Urbański.
- Paragrafy w klatkach. Małgorzata Szadkowska.
- Wyblakła zielona architektura WPR. Aleksandra Pępkowska-Król.
- Protesty rolników pozostaną z nami na długo. Dr Paulina Sobiesiak-Penszko.
- 100 lat rolnictwa biodynamicznego i ekologicznego. Dorota Metera.
- Dlaczego polscy rolnicy protestują? Dr Ruta Śpiewak.
- Zielony Ład. Szansa czy zagrożenie dla polskiego rolnictwa? Prof. Zbigniew Karaczun.
- Walkę z przyrodą przegramy. Czas zacząć z nią współpracować. Dr hab. Paulina Kramarz.
- Zanikające rzeki. Z Arturem Furdyną, hydrobiologiem, przewodniczącym Towarzystwa Przyjaciół Rzek Iny i Gowienicy rozmawia Aldona Zyśk.
- Ziemia nasza powszednia. Gleby i ich rola w naszym życiu. Dr Sylwia Pindral.
- Kto ochroni nasze chwasty? Dr Denis Dostatny. Rozmawia Joanna Perzyna.
- Owadów ubywa, po ludziach to „spływa”? Sławomir Zieliński.
- Świat według agrobiznesu. Joanna Perzyna.
- Nowe GMO – kontrowersje wokół nowych przepisów UE. Łukasz Janeczko.
Zachęcamy do przeczytania!
