Wrześniowa powódź odcięła wiele wsi i miast od świata. Dokonała ogromnych zniszczeń, a mieszkańców pozbawiła nie tylko domów i mienia, ale podstawowego poczucia bezpieczeństwa. Dlatego tak ważna jest szybka i efektywna pomoc dla osób z terenów objętych klęską żywiołową – finansowa, materialna i psychologiczna. Uchwalona w tym tygodniu przez Sejm, przyjęta przez Senat i podpisana przez Prezydenta RP nowelizacja ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi przynosi wiele pomocowych rozwiązań dla osób fizycznych, przedsiębiorstw, firm i gmin z tych terenów, a fundusze potrzebne na tę pomoc wycenia się na 6,5 miliarda złotych na najbliższą dekadę.
Osoby poszkodowane przez powódź mogą w tej chwili ubiegać się o różnorodne formy wsparcia: finansowego, materialnego i usługowego, które oferowane są zarówno przez rząd i jego instytucje, samorządy lokalne, jak i organizacje pozarządowe. Odbiorcami pomocy finansowej mogą być także przedsiębiorstwa, firmy, rolnicy.
Także samorządy terytorialne i organizacje społeczne mogą ubiegać się o wsparcie finansowe swoich działań dla powodzian.
POMOC FINANSOWA
Wśród form pomocy finansowej są m.in.:
– bezzwrotne zasiłki powodziowe, do 2.000 złotych dla rodzin lub osób samotnie gospodarujących;
– bezzwrotne zasiłki celowe na pomoc doraźną dla rodzin lub osób do 8.000 złotych;
– pomoc na remont lub odbudowę – zasiłek na odbudowę budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego (do 200.000 złotych) oraz zasiłek na remont albo odbudowę budynku gospodarczego (do 100.000 złotych);
– zasiłek losowy na potrzeby edukacyjne dzieci (1.000 złotych),
– dopłaty do tymczasowego miejsca zakwaterowania,
– pomoc w spłacie kredytów mieszkaniowych na domy uszkodzone w powodzi (Fundusz Wsparcia Kredytobiorców);
– wsparcie finansowe dla przedsiębiorców (osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, pracodawcy i przedsiębiorcy prowadzący tzw. działalność sezonową – na umowę – zlecenie);
– umorzenie czynszów za dzierżawy itp. dla rolników;
– odroczenie płatności ZUS;
Dodatkowo, dla pracowników zamieszkujących tereny objęte powodzią, wprowadzono możliwość zwolnienia z pracy na czas usuwania skutków powodzi (do 20 dni), z zachowaniem części wynagrodzenia, a dla pracodawców – zwrot kosztów wynagrodzenia i składki na ubezpieczenie społeczne za czas tego urlopu.
Powyższe formy pomocy finansowej regulują różne ustawy, m.in. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2023 r.), znowelizowana ostatnio Ustawa z dnia 1 października 2024 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw – podpisana przez Prezydenta RP – 3 października 2024 roku, skierowana do publikacji w Dzienniku Ustaw.
Zarówno z ramienia rządu, jak i samorządu pomoc finansową najczęściej przekazują właściwe miejscowo ośrodki pomocy społecznej (OPS), albo właściwe władze samorządu terytorialnego.
Adresy OPS-ów na terenach popowodziowych:
https://www.gov.pl/web/rodzina/lista-ops-powodz
Szczegółowe informacje o formach pomocy finansowej znajdziecie Państwo na stronie rządowej:
https://www.gov.pl/web/powodz2024/pomoc-dla-powodzian
oraz
Powódź – Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji – Portal Gov.pl (www.gov.pl)
POMOC USŁUGOWA I MATERIALNA
Edukacja – Zielone szkoły
Dla dzieci i młodzieży z terenów powodziowych organizowane są zielone szkoły w innych miejscach Polski. Za koordynację działań w imieniu Ministerstwa Edukacji Narodowej odpowiada Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji (FRSE – Fundacja Skarbu Państwa). Na stronie internetowej zieloneszkoly.men.gov.pl utworzono bazę ofert wypoczynku i zajęć ze strony zarówno instytucji publicznych, jak i sektora prywatnego.
Pomoc medyczna dla powodzian
Ministerstwo Zdrowia uruchomiło bezpłatną infolinię dla osób, które w trakcie powodzi straciły dokumentację medyczną, leki i potrzebują recepty. Numer infolinii to: 800 190 590, strona internetowa: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/informacje-dla-powodzian
Pomoc materialna, psychologiczna i prawna
Pomoc materialna w postaci żywności, ubrań, środków czystości, a także sprzętu AGD lub materiałów budowlanych dostarczana jest przez organizacje pozarządowe oraz instytucje publiczne.
W organizację pomocy materialnej dla mieszkańców terenów popowodziowych włączyła się m.in. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Prowadzi lokalne punkty zbiórki darów poprzez swoje regionalne i powiatowe oddziały.
Osoby, które przeżyły traumę związaną z powodzią, mogą liczyć na bezpłatną pomoc psychologiczną, oferowaną przez jednostki samorządowe oraz organizacje humanitarne. Wykaz miejsc, gdzie można uzyskać różnoraką pomoc psychologiczną i materialną można znaleźć na stronie pozarządowej Fundacji To Proste: https://mapujpomoc.pl, a także na naszej stronie.
Zgodnie z ustawą z dn. 5 sierpnia 2015 roku o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywateli oraz edukacji prawnej, Ministerstwo Sprawiedliwości przypomina o możliwości uzyskania bezpłatnej pomocy prawnej w 1500 punktach w kraju, w każdym powiecie. Link do rejestracji na bezpłatną poradę prawną.
Informacja Ministerstwa Sprawiedliwości o bezpłatnej pomocy prawnej dla powodzian
Najważniejsze ustawy regulujące pomoc dla powodzian:
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2023 r.)
https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/pomoc-finansowa-dla-przedsiebiorcow
https://www.prawo.pl/samorzad/pomoc-dla-powodzian-2024-ustawa,529181.html
Fotografia pochodzi ze strony Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej.