Autorzy: dr Marta Marchlewska, dr Radosław Rogoza, dr Marta Rogoza, Dominika Witke, dr Aleksandra Furman, Dagmara Szczepańska, dr Oliwia Maciantowicz, Zuzanna Molenda, prof. dr hab. Dominika Maison. Laboratorium Poznania Politycznego, Instytut Psychologii PAN. Publikacja jest udostępniona na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0.
WPROWADZENIE
Sytuacja w Polsce zmienia się dynamicznie, wzbudzając niepokój społeczny wśród obywateli i obywatelek kraju. Wojna w Ukrainie zachwiała poczuciem bezpieczeństwa Polek i Polaków. Konflikt militarny od wielu lat nie był tak blisko naszych granic.
Strach przed kryzysem ekonomicznym i niemożnością poradzenia sobie z rosnąca inflacją nie pozostał bez znaczenia dla naszego poczucia dobrostanu i problemów psychologicznych, które i tak dość często dochodziły do głosu na skutek pandemii COVID-19. Liczne opracowania naukowe, ale także media, podkreślają, że nasz kraj i nasze społeczeństwo są podzielone. Z jednej strony, coraz więcej mówi się o postępującej polaryzacji politycznej – zwłaszcza w obliczu nadchodzących wyborów parlamentarnych. Z drugiej, w ostatnich czasach wszyscy mogliśmy obserwować ogromną solidarność narodową w aspekcie niesienia pomocy Ukrainie.
Jaka jest dziś Polska i jak wygląda stosunek Polaków i Polek do własnego narodu? Jakie odcienie ma współczesna polskość? Kto dziś jest dumny z tego, że jest Polką/Polakiem, a kto wolałby wyprzeć się własnej narodowości i dlaczego? Celem niniejszego raportu jest udzielenie odpowiedzi na te i inne pytania.
Przeprowadziliśmy dwa badania (ilościowe i jakościowe), pozwalające na lepsze zrozumienie, jak wygląda dziś identyfikacja narodowa w Polsce. Badanie ilościowe wskazało na istnienie 5 segmentów obywateli/obywatelek: trzy pierwsze składają się z osób chętnie angażujących się w życie własnego kraju. I choć w ich skład wchodzą jednostki o różnych preferencjach światopoglądowych, łączy je jedno – przywiązanie do Polski. Mowa tu o segmentach: Spełnieni Demokraci, Otwarci Tradycjonaliści i Zaangażowani Konserwatyści.
Dwa pozostałe segmenty stanowią największe wyzwanie z perspektywy lepszego zrozumienia zadań czekających Polskę dziś, ale także w przyszłości. Mowa tu o segmencie czwartym czyli osobach Zawstydzonych Polską, które nie identyfikują się z własnym narodem i nie darzą go sympatią. Segment piąty to Wycofani Pesymiści, którym Polska wydaje się obojętna.
Przedstawiona diagnoza stanowi preludium do filmu dokumentalnego o współczesnej polskości, będącego zwieńczeniem naszego projektu naukowego. Zachęcamy Państwa do śledzenia naszych działań na naszej stronie internetowej i w mediach społecznościowych oraz wzięcia udziału w przyszłej projekcji filmowej. Już dziś zapraszamy zaś do lektury niniejszego raportu, który umożliwi Czytelnikom poznanie kolorytu współczesnej polskości.
Laboratorium Poznania Politycznego, Instytut Psychologii Polskiej Akademii Nauk.
POBIERZ RAPORT
Źródło: https://psychpol.psych.pan.pl
