I Konferencja Sołtysów Pomorza

KNFAzaja

Konferencja została zorganizowana przez świeżo zawiązane Stowarzyszenie Sołtysi Pomorza, jako całkowicie oddolna inicjatywa, co podkreśliła na otwarciu p. Magdalena Kołodziejczak, Wójt Gminy Pruszcz Gdański.

Natalia Błońska, przedstawicielka Starostwa pogratulowała organizatorom, wskazując, że z punktu widzenia samorządowców sołtysi są szczeblem najbliższym mieszkańcom. Krzysztof Pałkowski z Urzędu Marszałkowskiego chwalił pomorskich sołtysów za świetną współpracę i partnerstwo w różnych inicjatywach.

Na konferencji padło wiele słów, które zostaną w pamięci.

Senator Ryszard Świlski mówił o konieczności dbania o niezależność samorządów wobec tendencji obecnej władzy do centralizacji wszelkich decyzji.

Prof. Adam Bodnar, były Rzecznik Praw Obywatelskich, który w trakcie trwania swojej kadencji odwiedził ok. 200 miejscowości w całej Polsce, pokreślił wagę działań społecznych i nawet najdrobniejszych inicjatyw (takich jak np. budowa gniazd dla bocianów, o której usłyszał podczas Spotkania Organizacji Wiejskich w Marózie).

Jak stwierdził, zmiana społeczna zaczyna się na samym dole. Istotą demokracji nie jest wyłącznie udział w wyborach, ale codzienna praktyka w postaci zaangażowania się w bieżące sprawy wspólnoty. Aktywność sołtysa rozumiana jest nie jako jego osobista działalność, ale praktyczna realizacja podstaw demokracji. Mogłoby się wydawać, że urzędnicy lepiej zadecydują np. o wydaniu wspólnych pieniędzy, jednak to sam proces naradzania się, dyskusji, głosowania na zebraniu wiejskim czyni z nas pełnoprawnych obywateli.

Prof. Bodnar zwrócił uwagę także na edukację obywatelską młodzieży – która ze szkoły wynosi jedynie sztywne i oderwane od rzeczywistości hasła. Zaangażowanie młodych ludzi w sprawy sołectwa jest najlepszym, praktycznym sposobem kształtowania ich postaw, nawet jeśli miałoby to się odbyć w formie zabawy w symulację zebrania wiejskiego.

Prof. Bodnar na pytanie o to, jak sołtys może sobie radzić w przypadku konfliktu z wójtem, zaapelował o coś, co można by nazwać profesjonalizmem sołtysa – wyzbycie się osobistych emocji i nacisk na publiczny interes. A także konsekwencję w obronie tego interesu, a nie siłowanie się na racje.

„Tam, gdzie liderzy wznoszą się ponad lokalną konkurencję i konflikty, w tym między sołtysem a wójtem, okazuje się, że można góry przenosić. Dlatego warto myśleć o zadaniach sołtysa nie w kategoriach osobistych, ale w kategoriach publicznego dobra”.

Następne pytanie dotyczyło osobowości prawej sołectwa – postulatu zgłaszanego od dawna. W odpowiedzi usłyszeliśmy, że zamiast instytucjonalizacji urzędu sołtysa (czyli operacji rodzącej koszty np. księgowe) lepiej byłoby ustanowić wynagrodzenie sołtysa i rodzaj nakazu współpracy między sołtysem a urzędem gminy, np. w postaci obowiązkowych wysłuchań.


Prof. Adam Bodnar (pośrodku) rozmawia z sołtysami i sołtyskami.

Kolejnym prelegentem był Łukasz Ossowski, były sołtys Rytla, który opowiedział o wstrząsających doświadczeniach po pamiętnym huraganie, kiedy w ciągu doby został niespodziewanie jedynym koordynatorem operacji usuwania szkód i następstw katastrofy, która nawiedziła jego sołectwo.

„Jak sołtys ma się zachować w takiej sytuacji? Brak podjęcia decyzji jest czymś najgorszym, co można zrobić”. I jeszcze: „Bądźcie kreatywni”. O ogromnym wsparciu ze strony darczyńców, jakie otrzymał Rytel: „Ludzie udzielający pomocy w takiej sytuacji muszą wiedzieć, że zostanie ona dobrze wykorzystana”.

Nasuwa się pytanie, dlaczego władze tylko jednej (!) gminy zdecydowały się skorzystać z jego doświadczeń, choć sytuacja kryzysowa może zdarzyć się wszędzie w dowolnej chwili. Jednocześnie ujrzeliśmy, jak charyzma, determinacja i kreatywność osobista to kluczowe cechy prawdziwego lidera, który pomaga wspólnocie otrząsnąć się z dramatu. „Noszę w sobie przywilej, jakim jest doświadczenie budującej współpracy” – podsumował swoje wystąpienie.


Łukasz Ossowski opowiada o działaniach po huraganie w sołectwie Rytel.

Kończący konferencję panel, w którym wzięli udział Wójt Gminy Pruszcz Gdański Magdalena Kołodziejczak, Roma Czułowska – sołtyska Rytla, Klara Malecka z Fundacji Wspomagania Wsi i Michał Nowak – organizator konferencji, Prezes Stowarzyszenia Sołtysi Pomorza, oraz sołtys Radunicy, był próbą odpowiedzi na pytanie o rolę współczesnego sołtysa.

Klara Malecka podkreśliła, że obok licznych, w tym historycznych funkcji, których wypełniania mieszkańcy często oczekują od sołtysa, szczególnie ważne jest  zasypywanie podziałów, dbanie o interesy wszystkich mieszkańców, pozbycie się uprzedzeń. Planując działania myślmy o przyszłości: o tym, co może się zdarzyć i o tym, jak, wspólnie z wszystkimi mieszkańcami wyobrażamy sobie naszą miejscowość w przyszłości.

„Musicie wiedzieć, jak chcecie, by wasza wieś wyglądała w przyszłości, gdzie chcecie się znaleźć” przekonywała włodarz goszczącej konferencję Gminy, która funkcję piastuje od 22 lat.

„Weźcie też pod uwagę, czy na taki rozwój jest nas stać.” Lepiej jest współpracować, niż w pojedynkę zbawiać świat, szczególnie, że przed nami jest trudny czas. W końcu nie jesteśmy sami, a demokracja – ta praktyczna, a nie wydumana – działa na naszą wspólną korzyść.

Michał Nowak dodał, że nie warto się zrażać, jeśli na początku zaangażowanie mieszkańców jest nikłe – róbmy swoje, dawajmy przykład, bądźmy konsekwentni.

Roma Człuchowska podzieliła jego zdanie: nawet, jeśli sołtys spotyka się z krytyką lub hejtem, ważne, by działać dla dobra społeczności, mając oparcie we wspierającej grupie.


Debata.

Michał Nowak: „Konferencja była po to, żeby poinformować wszystkich w naszym województwie, że jest Stowarzyszenie Sołtysów Pomorza. Chcemy się spotykać, wymieniać doświadczeniami i wiedzą. Jako Stowarzyszenie Sołtysów Pomorza chcemy wspierać sołtysów, członków rad sołeckich, żeby mogli rozwijać swoje umiejętności. Dlatego zorganizowaliśmy konferencję: żeby spotkać ciekawych ludzi, może zainspirować się innymi, ale też posłuchać różnych punktów widzenia: innych sołtysów, włodarzy, organizacji, które wspierają sołtysów”.

Mirosław Sulewski: „Na pewno będziemy poszukiwać do współpracy sołtysów – liderów z całego województwa. Zapraszamy”.


Michał Nowak i Mirosław Sulewski.

Gratulujemy pomysłodawcom i organizatorom konferencji!

***

Autorka: Marta Szymczyk
Fot.: Klara Malecka

Facebook
Twitter
Email

Newsletter

Co miesiąc najlepsze teksty WW w Twojej skrzynce!

Newsletter

Co miesiąc najlepsze teksty WW w Twojej skrzynce!