Na wniosek państw członkowskich UE Komisja Europejska proponuje tymczasowe krótkoterminowe odstępstwo od przepisów dotyczących płodozmianu i utrzymania na gruntach ornych elementów niezwiązanych z produkcją.
Skutki takiego środka będą zależały od wyboru dokonanego przez państwa członkowskie i rolników, ale zmaksymalizują zdolność produkcyjną UE w zakresie zbóż przeznaczonych na produkty spożywcze. Szacuje się, że w porównaniu ze stanem obecnym przywróci się produkcję na 1,5 mln hektarów. Każda tona zbóż wyprodukowanych w UE przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa żywnościowego na całym świecie.
Wniosek Komisji zostanie przesłany państwom członkowskim UE przed jego formalnym przyjęciem.
Światowy system żywnościowy stoi w obliczu poważnych zagrożeń i niepewności wynikających w szczególności z wojny na Ukrainie, gdzie w niedalekiej przyszłości mogą pojawić się również problemy związane z bezpieczeństwem żywnościowym.
Biorąc pod uwagę znaczenie norm dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska dla celów zachowania potencjału glebowego i poprawy różnorodności biologicznej w gospodarstwach rolnych w ramach długoterminowego zrównoważonego rozwoju sektora oraz utrzymania potencjału produkcji żywności, odstępstwo jest tymczasowe, ograniczone do roku składania wniosków 2023 i ograniczone do tego, co jest absolutnie niezbędne do rozwiązania problemów związanych ze światowym bezpieczeństwem żywnościowym wynikających z rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainę, a zatem wyklucza sadzenie upraw, które są zwykle wykorzystywane do karmienia zwierząt (kukurydza i soja).
Wniosek Komisji jest wynikiem starannego wyważenia między globalną dostępnością i przystępnością cenową żywności z jednej strony, a ochroną różnorodności biologicznej i jakości gleby z drugiej strony. Komisja pozostaje w pełni zaangażowana w realizację Zielonego Ładu. We wniosku przewidziano, że państwa członkowskie korzystające z odstępstw będą promować ekoprogramy i środki rolnośrodowiskowe zaprogramowane w ich planach strategicznych WPR. Długoterminowa stabilność naszego systemu żywnościowego ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa żywnościowego.
Mimo że jesteśmy w nadzwyczajnej sytuacji pod względem bezpieczeństwa żywnościowego, musimy kontynuować transformację w kierunku odpornego i zrównoważonego sektora rolnego zgodnie ze strategią „od pola do stołu” i strategią na rzecz bioróżnorodności oraz prawem o odbudowie zasobów przyrodniczych.
Kontekst
Komisja podjęła szereg inicjatyw, aby rozwiązać problemy związane z bezpieczeństwem żywnościowym, które pojawiły się w wyniku agresji Rosji na Ukrainę, w szczególności poprzez wykorzystanie rezerwy na wypadek kryzysów w sektorze rolniczym w celu złagodzenia trudności, jakie napotykają najbardziej poszkodowani europejscy rolnicy. Jeśli chodzi o pomoc dla Ukrainy, udzielono wsparcia rolnikom, aby mogli kontynuować produkcję i wznowić eksport zbóż, a prace nad „korytarzami solidarnościowymi” zaczynają przynosić efekty. Komisja uruchomiła również niedawno europejski mechanizm gotowości i reagowania na kryzysy związane z bezpieczeństwem żywnościowym (EFSCM), aby poprawić naszą zbiorową gotowość na takie zagrożenia, wspólnie z państwami członkowskimi i podmiotami łańcucha dostaw żywności.
W komunikacie pt. „Zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i zwiększenie odporności systemów żywnościowych” Komisja przedstawiła poważne konsekwencje rosyjskiej inwazji na Ukrainę dla światowego bezpieczeństwa żywnościowego. Rosyjska inwazja na Ukrainę spowodowała gwałtowny wzrost cen towarów i miała wpływ na podaż i popyt na produkty rolne na szczeblu globalnym. W szczególności globalna produkcja pszenicy jest zagrożona zarówno szokiem podażowym wynikającym z wielkości udziału Ukrainy i Rosji w rynkach pszenicy, jak i szokiem spowodowanym kosztami nakładów – zwłaszcza gazu ziemnego, nawozów azotowych i tlenu.
Normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska to zbiór norm UE korzystnych dla klimatu i środowiska, których muszą przestrzegać wszyscy rolnicy otrzymujący płatności w ramach WPR. Jest to tak zwana zasada warunkowości.
Informacje dodatkowe
