Na dwa sposoby możemy przygotować się do przyszłości. Możemy zaplanować i podjąć działania, dzięki którym sytuacja rozwinie się w korzystnym dla nas kierunku. Możemy jednocześnie przygotowywać się na to, na co nie mamy wpływu. Zapraszamy do wysłuchania pierwszej z trzech części podcastu pd. „Wieś jako miejsce do życia – dziś i w przyszłości”. Dzisiejszy odcinek jest zapisem debaty, która odbyła się w trakcie 19. Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich w Marózie we wrześniu 2021 r.
Trzeba mieć marzenia, żeby wiedzieć, w którą stronę zmierzać. Trzeba też wiedzieć, skąd startujemy i czym dysponujemy. Znając punkt, z którego zaczynamy i ten, do którego zmierzamy możemy planować, jak się tam dostać – przygotować strategię działania.
Skąd jednak wiedzieć z jakimi okolicznościami, na które nie mamy wpływu, przyjdzie nam się zmierzyć? Podpowiedzi dostarcza obserwowanie zmian i wydarzeń, które zachodziły i zachodzą w naszej społeczności, w Polsce, w Europie i na świecie. Wiele z nich bagatelizujemy, nie chcąc dopuszczać do siebie ponurych myśli o sytuacjach takich, jak choćby powódź, pożar lub długotrwałe wyłączenie prądu. Odkładamy przygotowania na później, choć wiemy, że takie rzeczy się zdarzają.
Są zmiany, które postępują powoli – takie, jak wyludnianie i „starzenie się” wsi oddalonych od dużych miast, postępująca susza. O jednych wiemy, że nastąpią, inne nas zaskakują. Czy jednak zaskoczenie nie wynika z tego, że nie dość dokładnie obserwowaliśmy rzeczywistość? Naukowcy od lat przestrzegali nas przez możliwością wybuchu pandemii.
Przyszłość postawi przed nami również szanse, do których warto się przygotować, żeby jak najlepiej na nich skorzystać. Jedną z nich jest rozwój technologii – pomysłowi, aktywni ludzie o otwartych głowach wykorzystają je lepiej, niż ci, którzy są gotowi jedynie na wykonywanie poleceń i boją się nowości. I tu jest rola nowoczesnej edukacji. Dotyczy to całych społeczności. Dlatego UE stawia na koncepcję „SMART VILLAGE” – inteligentnej wsi – która zarówno pod względem obecnego wykorzystania wiedzy i technologii, jak i przyszłych działań, wykazuje się sprytem, który pozwala jak najlepiej wykorzystać pojawiające się szanse.
Są też zjawiska nieuniknione, które niosą zarówno zagrożenia, jak i szanse na pozytywne zmiany (jeśli będziemy potrafili je wykorzystać). Jak migracje.
Jak się żyje na wsi w Polsce? Od czego zależy, jak będzie się tu żyło za 5, 10, 20 lat? O mocnych i słabych stronach swoich miejscowości, zmianach, które w nich zachodzą, obawach i marzeniach mówiły osoby działające społecznie we wsiach z całej Polski, uczestniczki i uczestnicy 19stego spotkania w Marózie.
Rozmowę zagajali: Jakub Kochowicz – wójt gminy Lisewo w województwie kujawsko-pomorskim, Krzysztof Margol – prezes Nidzickiej Fundacji Rozwoju NIDA, prowadzącej m. in. Garncarską Wioskę – wieś tematyczną i przedsiębiorstwo społeczne oraz Marzena Łotys, psycholog współpracująca z Fundacją Wspomagania Wsi, innymi wiejskimi organizacjami i szkołą w swojej miejscowości. Prowadziła ją Klara Malecka z FWW.
Zapraszamy do wysłuchania podcastu.
O tym, jak zmieniały się miejscowości
Marzena Łotys o pogorszeniu relacji między ludźmi
Krzysztof Margol o idei, która połączyła ludzi w Garncarskiej Wiosce i o zdeterminowanych liderach
Jakub Kochowicz o wychowaniu oraz braniu spraw w swoje ręce w gminie Lisewo
O tym, co pozytywnie wpływa na zmiany
Halina Cieśla – o wspólnym poczuciu odpowiedzialności za swoją miejscowość i wykorzystywaniu indywidualnych talentów we Wsi Tematycznej Aniołowo
Tomasz Chmarzyński, sołtys wsi Lipienek, o funduszu sołeckim, zaangażowaniu młodych i dobrej współpracy z wójtem
Kasia o tym, że po pandemii ludzie poczuli, że chcą coś razem robić
Jakub Kochowicz o potrzebie lidera, współpracy, konsultacji i strategicznego myślenia
