Ratownicy czytelnictwa

WW - obrazek wyróżniający(21)

Przemysław Chrzanowski, Witryna Wiejska: Czytelnictwo w Polsce od lat topi się w morzu zobojętnienia. Postanowiliście za burtę wyrzucić koło ratunkowe. Kto ma je pochwycić?

Maria Deskur, prezeska Fundacji Powszechnego Czytania: – „Ratownicy czytelnictwa” to wspólnota liderska, czyli ludzie, którzy rozumieją dlaczego podniesienie poziomu czytelnictwa i jego upowszechnienie są tak ważne dla rozwoju Polski. Szukają najlepszych metodologii, które temu celowi sprzyjają. Na dziś taką ideę staramy się propagować w szkołach i bibliotekach. To podmioty, które są obecnie najbardziej świadome w kontekście tego palącego problemu. Na początek zaproponowaliśmy wspólną, pierwotną refleksję, nad tym jak to systemowo zorganizować na poziomie danej instytucji. Musimy już na wstępie ocenić, czy nie ucieka nam żaden z interesariuszy.


Maria Deskur.

Bardzo ważnym środowiskiem docelowym są oczywiście dzieci, ale równie istotną grupą są ich rodzice, którzy mają przeogromny wpływ na rozwój swych pociech. Trzeba im uświadomić, że mają w rękach łatwy i niedrogi sposób na to, by ich dzieciom w przyszłości było łatwiej. W gestii naszego zainteresowania jest budowanie kompetencji nauczycieli, dawanie im możliwości podjęcia wspólnej debaty na ten temat, uczestnictwa w webinariach, stwarzanie okazji do wymiany poglądów i doświadczeń. Kolejny krok to scementowanie tych środowisk we wspólnym działaniu. Może to być na przykład wystawienie przedstawienia, w które zaangażują się wspomniane grupy, organizacja pikniku literackiego dla wspólnoty szkoły, czy mini targów książki, które zaangażują całe rodziny.

Prezentując wizję projektu, podkreślacie, że czytanie wyrównuje szanse. Jak to rozumieć?

– To proste stwierdzenie udowodniła, dzięki swym badaniom, PISA (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów – przyp. red.).  Dowiedziono, że jeśli dziecko czyta dla przyjemności , sięga po książkę, bo lubi taki sposób spędzania czasu, to ten fakt będzie miał większy wpływ na jego sukces edukacyjny niż jego pochodzenie socjoekonomiczne. Krótko mówiąc, czytanie ma moc niwelowania różnic statusowych. Dziecko, które wychodzi z domu intelektualnie rozwiniętego, łatwiej wchodzi w nowe środowisko, czy potem na rynek pracy.  Rodzic, czytając dziecku, uzbraja je w ułatwiające życie kompetencje. Uczy je słów, nawiązywania relacji, buduje pewność siebie. Tymczasem podpierając się innymi badaniami wiemy, że w 30 procentach polskich domów książek nie ma wcale. Dzieciaki, które rozwijają się w takich warunkach, nie mają szans, by konkurować z oczytanymi rówieśnikami. To im właśnie potrzebni są ratownicy czytelnictwa.

Poza tym czytanie wyrównuje szanse dlatego, że jest fundamentem edukacji. Bez czytania edukacji po prostu nie ma. Jeśli ktoś nie posiądzie umiejętności czytania na poziomie automatycznym, to nie będzie w stanie nauczyć się fizyki, matematyki, nie będzie w przyszłości dobrym inżynierem, budowniczym mostów, urzędnikiem, czy menagerem. Czytanie jest narzędziem do pozyskiwania wiedzy, poszerzania horyzontów, kształcenia się, rozumienia sytuacji trochę bardziej skomplikowanych niż te najprostsze. W naszym projekcie będziemy bardzo podkreślali to, że czytanie ważne jest nie tylko na języku polskim, ale i w równym stopniu na pozostałych przedmiotach.

W środowisku uczniowskim coraz bardziej uwidacznia się awersja do kanonu lektur. Dobór trudnych, często opasłych pozycji raczej nie pomaga w „oswajaniu” czytelnictwa.

– Kanon lektur jest trudny szczególnie dla dzieci, które przychodzą do szkoły bez jakiegokolwiek wprowadzenia w czytelnictwo. Zupełnie inaczej jest w przypadku uczniów, którym rodzice regularnie czytali od szóstego miesiąca życia.  W wieku lat siedmiu ów młody człowiek ma już na swym koncie kilkadziesiąt książek. Kolejne lektury poszerzają jego horyzonty, budują nowe kompetencje. W konsekwencji przeczytanie na przykład  „Latarnika” nie będzie być może dla niego frajdą, ale nie będzie również barierą nie do przeskoczenia. Wracając do wspomnianych badań PISA, dużo mówi się na świecie o upowszechnianiu czytania w kontekście przyjemności. Kiedy przyglądamy się lekturom na poziomie przedszkolnym oraz wczesnoszkolnym, to nie zawsze wpisują się one w trend „Reading for pleasure”. Chcielibyśmy w związku z tym, aby ta kwestia stała się elementem szerokiej debaty w ramach akcji „Ratownicy czytelnictwa”.

Skoro o tym mowa, jak dołączyć do projektu?

– Zgłoszenia do akcji „Ratownicy czytelnictwa” dokonuje  osoba, która na miejscu będzie koordynatorem projektu (można to zrobić poprzez stronę: https://fpc.org.pl/ratownicy-czytelnictwa/). Jego zadaniem będzie inspirowanie swojego środowiska do działań na rzecz czytelnictwa, informowanie o rodzajach wsparcia w ramach programu (np. szkoleniach on-line) oraz monitorowanie działań podejmowanych przez szkołę w poszczególnych obszarach. Koordynator projektu będzie również odpowiedzialny za kontakt z organizatorami akcji i dzielenie się swoimi doświadczeniami w podejmowanych działaniach.

Aktywność popłaca, Fundacja Powszechnego Czytania nagrodzi uczestników projektu stosownymi certyfikatami.

– Zaangażowanie środowiska szkolnego w co najmniej jedną aktywność w każdym z proponowanych przez nas obszarów uprawnia do otrzymania Certyfikatu Szkoły Ratowników Czytelnictwa. To szkoła wybiera aktywności, w które się zaangażuje, zgodnie z potrzebami i możliwościami jej społeczności. Można skorzystać z naszego banku pomysłów lub podzielić się działaniami własnego autorstwa. Koordynatorzy, którzy wezmą udział w co najmniej czterech przygotowanych przez nas bezpłatnych webinariach, otrzymają zaświadczenia o ukończeniu szkolenia w akredytowanych placówkach doskonalenia nauczycieli. Ponadto zyskają możliwość otrzymania Certyfikatu Ratownika Czytelnictwa.

***

Maria Deskur

Wydawca, ekspert upowszechniania czytania.  Absolwentka UJ, Sorbony oraz Université Lumière w Lyonie. Współzałożycielka wydawnictwa Muchomor, współtwórczyni serii ‘Basia’ i ‘Czytam sobie’, wieloletnia dyrektor zarządzająca Książek Egmontu, współfundatorka i prezeska Fundacji Powszechnego Czytania. Zwyciężczyni konkursu Zwyrtała 2019 na najlepszy pomysł na promocję czytelnictwa za akcję „Książka na receptę. Recepta na sukces”, autorka poradnika upowszechniania czytania „Supermoc książek”. Szefowa wydawnictwa Słowne i Kolekcji w Burda Media Polska. Prywatnie – mama czwórki dzieci, rowerzystka

https://www.facebook.com/marynia.deskur/

https://www.linkedin.com/in/maria-deskur-729468a7/

 

Facebook
Twitter
Email

Newsletter

Co miesiąc najlepsze teksty WW w Twojej skrzynce!

Newsletter

Co miesiąc najlepsze teksty WW w Twojej skrzynce!