Wiedza o żywności i żywieniu oraz ich wpływie na zdrowie człowieka jest ogromna i podlega stałej ewolucji i zmianom. (więcej: Ewa Żuławnik, Sposób odżywiania w dziejach ludzkości). Aby ułatwić naszym czytelnikom korzystanie z jej zdobyczy, publikujemy w Witrynie Wiejskiej artykuły na temat zdrowego odżywiania się oraz naszych zachowań, które mogą mieć wpływ na zmiany klimatu i głód na świecie. Podajemy praktyczne wskazówki i adresy ciekawych „żywieniowych”stron internetowych.
Obecnie, zwłaszcza w dobie pandemii coraz większą rolę w utrzymaniu zdrowia społeczeństwa odgrywa edukacja żywieniowa. Obejmuje ona zarówno wiadomości teoretyczne, jak i praktyczne wskazówki. Prowadzenie takiej edukacji kształtuje przyjazny naszej planecie zdrowy model żywienia minimalizujący, związany z nadmierną produkcją żywności niekorzystny wpływ człowieka na klimat i środowisko naturalne ( więcej: Jacek Pietrusiak, Jaki wpływ na zmiany klimatyczne ma nasza dieta?). Taki model żywienia choć dopuszcza spożywanie mięsa, zakłada również, że podstawowym źródłem białka w codziennej diecie mogą być produkty pochodzenia roślinnego, w tym orzechy i nasiona roślin strączkowych.
Obecnie przy praktycznie nieograniczonym dostępie do jedzenia konieczne jest upowszechnianie wiedzy i umiejętności właściwego odżywiania. Kluczowe jest kształtowanie postaw pozwalających na dokonywanie zdrowych wyborów, opieranie się negatywnym naciskom a przede wszystkim unikanie błędów żywieniowych. Zmiana nawyków żywieniowych może pozytywnie wpłynąć nie tylko na nas, ale również na naszych najbliższych. Znając zasady prawidłowego żywienia możemy serwować dania w zdrowszym wydaniu całej rodzinie. Warto również skorzystać z pomocy specjalistów, którzy sprawią, że zmiana nawyków żywieniowych będzie przemyślana i trwała. (więcej: Ewa Żuławnik, Podstawy zdrowego żywienia, Zalecenia zdrowego żywienia, Piramida zdrowego żywienia).
Prawidłowe nawyki żywieniowe pomagają w zapobieganiu otyłości, która jest uznawana obecnie za najważniejszą, przewlekłą chorobę niezakaźną. Niestety, nie udało się zahamować trendu narastania otyłości. Dramatycznie rośnie częstość jej występowania, co niesie ze sobą olbrzymie konsekwencje zdrowotne, ekonomiczne i cywilizacyjne dla społeczeństwa i państwa. Zwiększająca się liczba przypadków cukrzycy typu 2, nowotworów złośliwych, nadciśnienia tętniczego, udarów, zawałów oraz demencji i wielu innych chorób związana jest w bardzo dużej mierze z coraz powszechniej występującą nadwagą i otyłością.
(więcej: Ewa Żuławnik, Jak zanieczyszczenia środowiska wpływają na naszą otyłość?)
Wiedzę o żywieniu wykorzystujemy nie tylko do zapobiegania nadmiernej konsumpcji oraz nadwadze i otyłości, ale także do zwalczania głodu na świecie. Pomimo ogromnych postępów w produkcji rolnej w krajach rozwijających się, nadal występuje niedobór żywności. Dzieje się tak, choć istnieją możliwości zapewnienia wystarczającej jej podaży nawet dla 12 mld ludzi zamieszkujących naszą planetę. (więcej: Justyna Duriasz-Bułhak, Na początek – nie marnujmy oraz Marta Szymczyk, Jak przechowywać żywność?)
W dzisiejszej gospodarce rynkowej i przy pełnych sklepowych półkach nauka o żywieniu bada także różnorakie uwarunkowania zachowania się człowieka jako konsumenta żywności (consument behaviour). Aby zapobiec negatywnym skutkom podejmowanych przy zakupach błędnych decyzji, stosuje się odpowiedni system oznakowania produktów żywnościowych oraz różne programy i akcje edukacyjne. Bardzo ważne jest wychowanie pokolenia konsumentów świadomego zasad prawidłowego żywienia. Dlatego konieczne jest kształtowanie pożądanych z punktu widzenia zdrowia wzorców i nawyków żywieniowych już u najmłodszych (więcej: Ewa Żuławnik, Chrońmy dzieci przed otyłością).
Coraz większą popularnością w społeczeństwie, i to nie tylko z pobudek ideologicznych, ale ze względów zdrowotnych – cieszy się wegetarianizm, czyli odżywianie bezmięsne. To trend korzystny dla klimatu, zwłaszcza że w ostatnich 50 latach aż pięciokrotnie zwiększyło się spożycie mięsa na świecie. Spowodowane jest ono wzrostem dobrobytu, szczególnie w krajach rozwijających się (więcej: Klara Malecka, Czy można rosnąć zdrowo, nie jedząc mięsa?).
Troska o naturalne środowisko wpływa również na pojawianie się nowych trendów żywnościowych. Przykładem jest klimatarianizm, a w nim powrót do tego, co jadła nasza prababcia, do wytwarzanej lokalnie żywności, zwłaszcza do produktów z najbliższego otoczenia, jak świeże i nieprzetworzone owoce i warzywa sezonowe. (więcej: Monika Słotwińska-Łychota, Trendy żywieniowe w 2021 roku, Krystian Połomski, Kooperatywy spożywcze, rolnictwo wspierane społecznie, adopcje roślin – jak zdobyć żywność dobrej jakości).
Obecnie mamy dostęp do wielu produktów i przepisów. Lubimy eksperymentować w kuchni i wyposażamy ją w najróżniejsze sprzęty. Przyglądamy się nowinkom kulinarnym, śledzimy liczne programy o gotowaniu. Powtarzamy wiele sloganów i chętnie używamy nowych, modnych terminów np. nie nazwiemy siebie istotami wszystkożernymi, za to chętnie nazwiemy się fleksitarianami. Warto przy okazji korzystać z przygotowanych przez specjalistów poradników i przewodników przybliżających nam zasady prawidłowego żywienia (więcej: Źródła wiedzy o prawidłowym żywieniu).
Foto Sarah Chai Pexels
