Epidemia koronawirusa zachwiała funkcjonowanie biznesów działających w tradycyjny sposób. Wielu przedsiębiorców straciło możliwość normalnego zarabiania. Doskonałym pomysłem wydaje się w tym kontekście przeniesienie firmy do internetu, bądź rozszerzenie działalności o ofertę on-line. Jak to zrobić? Mamy dla was kilka rad.
To, z czym przedsiębiorcy muszą mierzyć się od kilku miesięcy, było dotąd czarnym scenariuszem, który miał się nigdy nie wydarzyć. Koronawirus wymusił zamknięcie wielu sektorów gospodarki. Zarówno duże sieci detaliczne, jak i supermarkety oraz małe firmy z dnia na dzień utraciły klientów, a obroty sięgnęły dna. Wiele podmiotów musiało zatrzymać działalność, pozostałe znacznie ją zminimalizowały. Zdaniem ekonomistów skutki zamrożenia gospodarki będą odczuwalne w ciągu najbliższych miesięcy, a nawet lat. Społeczna alienacja spowodowała, że konsumpcja została ograniczona do podstawowych produktów i potrzeb, a przedsiębiorcy, którzy ponieśli największe straty, dokładnie oglądają każdą złotówkę przed jej wydaniem.
– Zastój gospodarczy wywołany epidemią Covid-19 jest krytycznym momentem dla wielu firm. Te z nich, które nie prowadziły działalności w sieci, ucierpią najbardziej, bo zdane są jedynie na pozyskiwanie klientów w realnym świecie, co ogranicza ich zasięg do lokalnego rynku. Czy to jest mały sklep spożywczy, hurtownia części samochodowych, czy sklep sportowy, wszystkie te biznesy, jeśli działają tylko w tradycyjnej formie, tracą zyski. Mniej ludzi zaglądających do sklepu, to mniejsze dochody i kłopoty z płynnością finansową. Czy można zachować bazę klientów i utrzymać poziom dochodów w tej krytycznej dla całej gospodarki chwili? Jeśli nie mamy wsparcia on-line, będzie to niezwykle trudne – przekonuje Damian Reszka z firmy Modern Trade.
Pierwsze kroki
W wielu firmach istniał biznes on-line zanim doszło do wybuchu pandemii, ale priorytetem była tradycyjna forma prowadzenia działalności. W obecnej sytuacji dotychczasowa infrastruktura techniczna może zdecydowanie ułatwić przeniesienie oferowanych usług oraz oferty produktowej do sieci. Większość przedsiębiorców zadaje sobie w takiej sytuacji pytanie: od czego zacząć, jakie powinny być pierwsze działania?
– Od określenia rynku i grupy potencjalnych odbiorców. Najważniejsze jest precyzyjne zdiagnozowanie branży, w której działalność jest prowadzona i określenie potrzeb, jakie biznes on-line ma zaspokoić oraz zdefiniowanie klienta i sposobu jego obsługiwania. A zatem, na starcie trzeba zdecydować, czy powstanie sklep internetowy. W przypadku zdecydowanej większości branż handlowych wydaje się on zupełnie naturalnym rozwiązaniem. Oczywiście nie każdy typ asortymentu może być sprzedawany w internecie. Towary spożywcze, które są nabywane jako świeże, są trudne do sprzedaży online, ale nie jest to niemożliwe. Można bowiem postarać się o aplikację, dzięki której klient będzie zamawiał np. świeże pieczywo z dowozem do domu – tłumaczy Damian Reszka.
Rynek docelowy
Gdy przenosimy biznes do globalnej sieci , musimy jasno określić do kogo chcemy dotrzeć. Czy planowana działalność będzie miała zasięg lokalny, a może w przyszłości nawet ogólnokrajowy? A może nasze usługi lub produkty znajdą klientów na rynkach zagranicznych. Jeśli wstępnie odpowiemy sobie na te pytania łatwiej będzie nam przygotować zaplecze techniczne biznesu online, które będzie mogło być rozwijane w miarę rozrastania się firmy.
Zanim powstanie sklep internetowy, warto przygotować się do rozmowy z potencjalnym wykonawcą, czyli firmą, której specjalizacją jest tworzenie stron internetowych i ich pozycjonowanie. Warto pamiętać, iż w doborze optymalnych rozwiązań technicznych pomoże gruntowne przemyślenie i uporządkowanie funkcji, jakie powinna posiadać strona. Na tym etapie trzeba określić formy płatności, formy wysyłek, integrację z programem magazynowo-księgowym, itp.
A co w przypadku biznesu, który nie opiera się na sprzedaży?
– Tutaj konieczna jest klasyczna strona internetowa, na którą trafią klienci poszukujący konkretnej usługi. Taka stronę nazywamy czasem landing page, bo to ona będzie miejscem, w którym ostatecznie „wyląduje” klient w poszukiwaniu interesujących go tematów. Wiele osób propaguje tezę, że w zasadzie strona internetowa nie jest potrzebna, jednak firmy, które chcą być postrzegane jako wiarygodne marki, powinny mieć strony internetowe. W mojej opinii budzi to zdecydowanie większe zaufanie, niż tylko profil w mediach społecznościowych. Te ostatnie są również ważne w marketingu, ale poważne podmioty powinny mieć własną, aktualizowaną stronę internetową – zaznacza Damian Reszka.
Specyfikacja strony internetowej
Znane powiedzenie mówi, że „diabeł tkwi w szczegółach”, i rzeczywiście jest ono adekwatne do budowania stron dla branż usługowych. Mają one tak różny profil działalności, że stworzenie jednego szablonu strony dla wszystkich jest niewykonalne. Najpierw trzeba poznać specyfikę konkretnego biznesu, aby potem dopasować do niego technologię strony. Jeśli działamy w branżach usługowych związanych ze szkoleniami, czy konsultacjami prawnymi, przed przystąpieniem do projektowania strony internetowej, powinna powstać szczegółowa specyfikacja.
– W procesie tworzenia strony internetowej dla biznesu usługowego, należy pamiętać, że to właśnie usługa jest produktem i musi być w taki sposób podana klientowi, żeby chciał ją kupić. Trzeba pamiętać o tej sprawdzonej zasadzie, niezależnie od tego, czy prowadzi się agencję nieruchomości, wspomniane porady prawne, pensjonat, gabinet lekarski, czy serwis ogumienia. Wiedza i czas też są towarem, ale trzeba je odpowiednio wypromować. Pomoże w tym dobrze wypozycjonowana, aktualizowana na bieżąco strona internetowa – podpowiada Damian Reszka.
– Internetowy biznes można porównać do wyścigu kolarskiego. Nawet jeżeli jedziemy szybko i poprawnie technicznie, nie możemy być pewni zwycięstwa. Tylko czołówka i liderzy są rozpoznawalni. Co zatem zrobić, żeby strona internetowa lub sklep online wyróżniały się spośród tysięcy innych? Koniecznie należy zadbać o właściwy dobór słów kluczowych znajdujących się w tekstach na stronie. O ich wyselekcjonowanie i nasycenie powinna jednak zadbać profesjonalna agencja interaktywna. Zdecydowanie odradzam, by działać w tym zakresie na własna rękę. Aby cały proces przeszedł pomyślnie, trzeba dysponować odpowiednimi narzędziami oraz doświadczeniem.
Jaki biznes można przenieść do internetu?
Nie będzie żadnym nadużyciem, gdy powiemy – każdy. Fakt prowadzenia działalności w oparciu o kontakt z drugim człowiekiem nie będzie tu przeszkodą. Przykładowo w przypadku salonów fryzjerskich lub klubów fitness sposób promocji oferty, zamawiania wizyt, rezerwowania sal, czy kontaktów z trenerem, może być przeniesiony do internetu. Wszystko zależy od ludzkiej kreatywności oraz umiejętności walki o przetrwanie. Kryzys spowodowany pandemią przypomniał biznesowi na całym świecie o starym powiedzeniu wywodzącym się ze świata natury: „dostosuj się, albo giń”. Na przestrzeni ostatnich miesięcy wiele renomowanych firm przestawiło swoją produkcję tak, by przeciwdziałać epidemii, udowadniając jednocześnie, że kiedy wszystkie metody ratowania produkcji zawodzą, potrzebne są drastyczne decyzje i zmiany.
Sprzedaż detaliczna i hurtowa
Nie ma takiej sprzedaży detalicznej i hurtowej, która nie mogłaby przejść na formę zakupów i zamówień w internecie. Handel można rozpocząć w miarę szybko jako firma na popularnych portalach aukcyjnych, warto jednak zbudować własną stronę internetową, lub działać w obu lokalizacjach. Funkcjonujące dziś portale sprzedażowe mają już gotowe mechanizmy umieszczania produktów i narzędzia do pobierania opłat. Niewątpliwie jednak słabą stroną tego rozwiązania są prowizje, które płaci się właścicielowi portalu za wstawienie i sprzedaż produktów. Bezdyskusyjną wartością sprzedaży na portalach aukcyjnych jest dostęp do ogromnej bazy oglądających, co zwiększa szanse sprzedaży.
Jak podkreśla Damian Reszka, własna strona internetowa to pełna niezależność, ale też i odpowiedzialność, bo musi ona być stale aktualizowana i administrowana, nabywcy muszą widzieć zmieniającą się ofertę.
– Strona sklepu powinna być również dostosowana do panujących dziś wymogów wyszukiwarek, co za tym idzie trzeba zadbać o SEO (optymalizacja dla wyszukiwarek internetowych – przyp. red.). Jest to jednak zadanie dla profesjonalnej agencji , sami nie zdołamy dostosować strony do zmieniających się algorytmów wyszukiwania, a bez tego nawet najlepsza strona może pozostać niezauważalna dla internautów i potencjalnych klientów – wyjaśnia Damian Reszka. – Wygląd i funkcjonalności strony zależą także od wielkości obszaru, na jakim ma działać biznes w sieci. Zazwyczaj biznes internetowy powoduje zwiększenie zasięgu oddziaływania. Jeśli osiedlowa kwiaciarnia zwykle przyciąga ludzi z kilku sąsiednich ulic, to jej przeniesienie do sieci może doprowadzić do tego, że pojawią się zamówienia na bukiety z pobliskich miejscowości, wówczas można rozważyć usługę dostawy kwiatów do klienta.
O wiele bardziej wymagająca jest logistyka w przypadku tzw. konsumenckich dóbr szybko zbywalnych. Ale i na tym polu wiele w ostatnich latach się zmieniło. Nawet świeże pieczywo, nabiał, czy chemię gospodarczą można dziś zamówić z dostawą do domu. Na przestrzeni ostatnich miesięcy, gdy niemal cała europejska populacja została zamknięta w domach, bardzo mocno wzrosło zainteresowanie sklepami spożywczymi. Wszyscy zaczęliśmy poszukiwać sklepów, które były w stanie zaoferować dostawę artykułów spożywczych bezpośrednio do odbiorcy.
Gastronomia
Ta branża już na długo przed wybuchem epidemii koronawirusa korzystała z dobrodziejstwa, jakim jest handel online. Któż z nas nie zamawiał pizzy, lub słodkości z cukierni? Początki jednak były trudne, strony internetowe restauracji informowały co najwyżej o menu przygotowywanym na konkretne dni. Wizytówki w sieci przyciągnąć mogły klientów pod konkretny adres, ale nie oferowały żadnej możliwości interakcji. Z chwilą, pojawienia się aplikacji na smartfony, biznes gastronomiczny wzniósł się na zupełnie nowy poziom. Od tego momentu pojawiły się możliwości rezerwowania stolików, zamawiania i układania własnych kombinacji dań. Świetnym posunięciem marketingowym w tzw. sieciówkach było wprowadzenie programów lojalnościowych, w ramach których klienci gromadzili punkty, bony i vouchery do wykorzystania w celu otrzymania zniżek. To z kolei wyraźnie przyczyniło się do budowania przywiązanie klientów do marki.
Przeniesienie biznesu gastronomicznego do internetu musi się odbyć zgodnie z kilkoma podstawowymi zasadami. Po pierwsze – trzeba poznać przepisy prawne, regulujące taką działalność. Po drugie należy znaleźć swoją niszę, stworzyć markę i opakowanie oraz wycenić produkty. Po trzecie stworzyć platformę online do sprzedaży, a na końcu ciężko pracować, aby poszerzać bazę odbiorców. I dopiero wówczas można liczyć na sukces.
Szkolenia on-line
O wielkich możliwościach, jakie stoją przed e-learningiem mówiło się już wiele przed wybuchem epidemii Covid-19. Wśród argumentów przemawiających za zdalnym nauczaniem i szkoleniami pojawiał się ten najważniejszy, dotyczący faktu, że szkoły językowe, firmy szkoleniowe, doradcy i konsultanci nie muszą utrzymywać pomieszczeń biurowych. Opłaty za wynajem takich przestrzeni to istotny koszt w budżetach firmowych, natomiast prowadzenie działalności online redukuje te wydatki. Rzecz jasna nic nie zastąpi kontaktu między ludźmi, ale w warunkach epidemii warto poszukać tymczasowych i skutecznych rozwiązań.
Pandemia koronawirusa spowodowała, że zawieszono zajęcia nie tylko w szkołach i uczelniach państwowych, ale również w prywatnych placówkach edukacyjnych, np. w stacjonarnych szkołach językowych. Placówki takie z powodzeniem przeszły na kształcenie online. Jak podkreślają lektorzy, daje ono wiele nowych możliwości i ma swoje zalety. Uczestnicy kursów online są bardziej otwarci, mają więcej śmiałości w rozmowie jeden na jeden z edukatorem. Ponadto kursy online mogą być tańsze od stacjonarnych, bo do końcowego rachunku nie dolicza się kosztów wynajęcia pomieszczeń. Są też lepiej dostosowane do potrzeb i umiejętności każdego uczestnika. Zajęcia mogą się odbywać w dogodnym dla uczestnika czasie, bez konieczności dojazdów do szkoły, co także generuje dodatkowe koszty.
Dlaczego warto przenieść biznes do internetu?
– Przeniesienie biznesu do sieci pozwala na dotarcie do nowych klientów. Poszerzenie dotychczasowej oferty o działalność on-line umożliwia wygenerowanie dodatkowych zysków jak i dywersyfikuje źródła przychodów. Są to bardzo ważne czynniki w nieprzewidywalnych czasach. Funkcjonowanie biznesu w świecie on-line wymaga jednak opracowania szczegółowej strategii działań. Zważywszy na rosnącą z miesiąca na miesiąc liczbą stron/sklepów internetowych – w siłę rośnie także konkurencja. Konieczne jest opracowanie długofalowej strategii marketingowej uzależnionej od rynku lokalizacyjnego, świadczonych usług, budżetu. Warto skorzystać ze wsparcia doświadczonej agencji marketingowej, która zapewni pomoc na każdym etapie rozwijania e-biznesu. Istotnym czynnikiem mającym wpływ na sukces biznesu w sieci jest cierpliwość, zaangażowanie i systematyczność prowadzonych działań – doradza Damian Reszka.
Przemysław Chrzanowski
***
Więcej informacji na temat nowoczesnego handlu w internecie znajdziesz tutaj:
