Przemysław Chrzanowski: Czy Wikipedia to przestrzeń do działania dla każdego internauty?
Klara Sielicka-Baryłka Specjalistka ds. projektów edukacyjnych Stowarzyszenie Wikimedia Polska: – Każdy może edytować Wikipedię, jeśli chce działać na rzecz wolnej wiedzy oraz będzie przestrzegać tzw. pięciu filarów Wikipedii. A co to znaczy „edytować”? Możemy to sobie „przetłumaczyć” jako „pisać artykuły”. Jeśli lepiej czujemy się z aparatem i chcemy ilustrować artykuły, trzeba z kolei zapoznać się z pojęciem wolnych licencji i jak to się ma do zasobu multimediów w Wikimedia Commons. Jeśli mamy jakieś pytania, wątpliwości – zapytajcie znajomego wikipedystę albo nieznajomego: np. na naszej grupie na Facebooku.
Jakie są wymogi, by stać się wiki-redaktorem?
– Redaktorzy to użytkownicy, którzy mają uprawnienia do oznaczania stron jako przejrzane. Klikają magiczny przycisk i już cały świat widzi nasz wkład w największą encyklopedię świata. Nowi wikipedyści często denerwują się, że rozbudowali jakiś artykuł (dodali przypis, zdjęcie, akapit), a nie widać tego od razu. To właśnie dlatego, że zmiany czekają w kolejce do zatwierdzenia. Możesz oczywiście poprosić znajomego redaktora o przejrzenie twoich zmian, możesz też zwrócić się z taką prośbą na grupie fejsbukowej – zawsze ktoś tam jest!
Podstawowym warunkiem zostania redaktorem jest wykonanie co najmniej 150 nieusuniętych edycji. Czyli np. dodanie przypisu, dodanie ilustracji, napisanie małego fragmentu o wczesnych latach życia jakiejś działaczki społecznej, napisanie wielkiej sekcji o zabytkowym pałacu w okolicy, ale też – poprawa interpunkcji, stylistyki itd. Żeby samemu sobie (i innym ) zatwierdzać zmiany konieczne też jest posiadanie konta od co najmniej 1 miesiąca. Więcej informacji można znaleźć tutaj.
W jaki sposób dodajemy treści dotyczące naszych miejscowości?
– Czytasz hasło o swojej miejscowości i widzisz, że jest tam tylko jedno zdanie z podstawowymi informacjami i tzw. infobox – ramka z nazwą, lokalizacją, zdjęciem. Nie ma nic o historii, zabytkach, o znanych postaciach związanych z okolicą. Możesz to zmienić! Załóż konto i edytuj, czyli pisz. Od dłuższego czasu nie trzeba znać tzw. kodu źródłowego, żeby móc być wikipedystą/wikipedystką. Tzw. edytor wizualny działa jak znane nam programy Word itd. Dasz radę, w Wikipedii nie da się nic ,,zepsuć na amen”. Zapoznaj się też z instrukcjami: https://pl.wikipedia.org/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki
Pamiętaj, żeby po wprowadzeniu tekstu, ilustracji, przypisów kliknąć przycisk Opublikuj zmiany.
Czy istnieją ograniczenia objętościowe co do treści?
– Na pierwszy rzut oka widać, że w Wikipedii są krótkie artykuły i bardzo rozbudowane. Wikipedię tworzą wolontariusze, od ich pracy (czasu, chęci, motywacji) zależy, jak dany artykuł jest obszerny. Nad artykułem możesz też pracować w tzw. brudnopisie. Zerknij na górę strony po zalogowaniu się – widać tam taką właśnie zakładkę. To miejsce na spokojne edytowanie „krok po kroku”, kiedy masz czas. Lepiej dopracować jakiś temat niż wrzucać bardzo ubogi, choć czasem faktycznie nie potrafimy znaleźć więcej informacji czy energii na wykonanie „dzieła życia”. Warto wtedy zadbać, żeby to, co powstało spełniało 5 zasad, miało sekcję przypisów, dobre kategorie, czyli… wyglądało poprawnie. Reszta społeczności podejmie dalsze prace!
Na czym powinniśmy się skupić, by nasz artykuł, był atrakcyjny dla odbiorcy?
– Przede wszystkim artykuł musi spełniać wymogi pięciu filarów, o których wcześniej mówiłam. „Atrakcyjność” w rozumieniu takim PR-owskim nie sprawdzi się w edytowaniu Wikipedii: nasze kwieciste oracje bez podania źródeł, słownictwo rodem z broszury reklamowej itp.- to wszystko może zostać cofnięte przez redaktorów. Możesz dostać także wiadomość na stronie „dyskusji” z prośbą o poprawę stylu, uźródłowienie wszystkich „najlepszy”, „największa”, „naj-…”. Atrakcyjny artykuł w Wikipedii to taki, który dostarcza encyklopedycznej wiedzy, jest przejrzysty (ma sekcje, które tworzą spis treści), ma wiarygodne źródła, dobrze skonstruowany infobox. Możemy dodać ilustracje z Wikimedia Commons, jest nawet opcja dodania całej galerii! W Commons są też pliki audio i video, grafiki, wykresy itd. To te elementy sprawią, że artykuł będzie chętnie czytany.
Historia ewoluuje, czasem jesteśmy świadkami ważnych wydarzeń, czy zatem nasze wpisy mogą być aktualizowane?
– Oczywiście! Nie ma jednego autora artykułu Wikipedii. Każdy artykuł może rozwijać się latami siłami wielu wikipedystów. Najłatwiej zrozumieć, o czym mówię, sprawdzając to samodzielnie. Otwórzcie jakiekolwiek hasło, a potem kliknijcie zakładkę Historia i autorzy (każdy artykuł ma taką) – wyświetli wam się lista nicków, dat, opisów czynności, które były do tej chwili podejmowane, by dany biogram czy konkretna definicja wyglądały, tak jak wyglądają.
Co zyskujemy na obecności w Wikipedii?
– Każda miejscowość zyskuje na tym, że ma lepsze, bardziej rozbudowane hasło w Wikipedii. Bo pojawiają się tam linki do stron z nią związanych, wewnętrzne linki do artykułów o zabytkach w gminie itd. To wpływa na statystyki wejść np. na stronę gminy a także na „wysokość” miejsca w wyszukiwarkach Google.
***
