- Anna Woźniak-Szymańska, Prezes Polskiego Związku Niewidomych
- Jolanta Kramarz, Prezes Fundacji Vis Maior
- Barbara Patoleta, Prezes Fundacji Psie serce
- Irena Semmler, Fundacja na rzecz osób Niewidomych „Labrador Pies Przewodnik”
- Joanna Witkowska, Prezes Fundacji „Pies Przewodnik”
Psy przewodniki to jedna z najskuteczniejszych metod wsparcia osób niewidomych
Według danych GUS z 2016 r. w Polsce 2,8 mln osób jest dotkniętych uszkodzeniami i chorobami narządu wzroku, w tym około 1 mln osób czyta z dużą trudnością, a 42 tys. deklaruje, że nic nie widzi. Z kolei z danych pochodzących z NSP 2011 wynika, że wśród populacji osób z niepełnosprawnością wzroku, około 155 tys. to osoby niewidome, a około 940 tys. osoby słabowidzące.
Osoby te napotykają istotne przeszkody w integracji społecznej i aktywizacji zawodowej, m.in. wynikające z trudności w samodzielnym poruszaniu się poza domem. Jednym ze sposobów zmniejszania barier w tym zakresie jest pomoc w postaci psów przewodników.
Jest to jedna z bardziej skutecznych metod wsparcia osób niewidomych i niedowidzących. Pies pomaga im w istotny sposób w poruszaniu się w przestrzeni publicznej w sposób pewny i bezpieczny, zwracając uwagę na przeszkody, których niewidomy nie wykryje białą laską, np. przeszkody zwisające (gałęzie), pomaga sprawnie omijać samochody nieprawidłowo zaparkowane na chodniku, a także prowadzi poprzez tłum ludzi.
Oprócz efektów motorycznych, pies przewodnik zaspokaja szereg potrzeb osoby niewidomej o charakterze psychicznym oraz zwiększa poczucie dobrostanu. Daje poczucie niezależności od innych ludzi, zwiększa pewność siebie, zaspokaja potrzeby emocjonalne poprzez kontakt ze zwierzęciem (jako towarzyszem) oraz ułatwia kontakty społeczne. Sprawne poruszanie się z psem przewodnikiem ułatwia osobie niewidomej dotarcie do miejsca pracy, więc takie osoby są bardziej aktywne zawodowo.
Obecnie jest w Polsce 125 psów posiadających certyfikaty psa asystującego wydane przy udziale środków PFRON, zaś szkolenia psów są prowadzone w tej chwili przez 4 organizacje.
Umowa jaką PFRON podpisuje na PSY Przewodniki ma na celu zbudowanie – jak sama nazwa wskazuje – kompleksowego systemu wsparcia dla osób niewidomych; zwiększenie liczby psów przewodników i zapewnienie wysokiej jakości pomocy.
Środki finansowe przeznaczone na projekt (przyznane przez MIiR za zgodą Komisji Europejskiej):
W roku 2019 będzie to kwota: 2 040 533,00
W roku 2020: 2 551 252,00
W roku 2012: 4 321 537,00
W roku 2022: 3 332 059,50
Ogółem: 12 245 381,50
Dofinansowanie ze środków europejskich: 11 546 170,22zł
Partnerami w projekcie są krajowe organizacje pozarządowe
Polski Związek Niewidomych. Związek jest największą i jedną z najstarszych organizacji pomagających osobom niewidomym w Polsce – działa od roku 1951. W ramach swoich działań Związek zrzesza osoby niewidome i niedowidzące oraz wspiera ich rehabilitację, integrację społeczną i dostęp do opieki zdrowotnej. Organizacja działa na terenie całego kraju i dzieli się na Okręgi we wszystkich województwach i koła w poszczególnych miejscowościach. Do tej pory Polski Związek Niewidomych wyszkolił i przekazała osobom niewidomym 115 psów.
Fundacja vis Maior. Fundacja działa od roku 2002 i pomaga osobom niepełnosprawnym w aktywnym uczestniczeniu w życiu społecznym, zawodowym, kulturalnym i sportowym. W ramach swoich działań Fundacja przeciwdziała dyskryminacji osób niewidomych, w tym walczy z odmawianiem niewidomym prawa do poruszania się z psem – przewodnikiem w miejscach publicznych. Od roku 2009 Fundacja szkoli psy-przewodniki. Do tej pory fundacja wyszkoliła i przekazała osobom niewidomym 31 psów.
Fundacja Pies Przewodnik. Fundacja powstała w 2011 roku i działa na rzecz osób niewidomych korzystających, lub chcących korzystać z pomocy psa przewodnika. Fundacja szkoli psy przewodniki, a dodatkowo pomaga osobom niewidomym już korzystających z psów – w razie potrzeby organizuje pomoc prawną i psychologiczną. Do tej pory fundacja wyszkoliła i przekazała osobom niewidomym 6 psów.
Fundacja „Psie Serce”. Fundacja działa od roku 2005, przez pierwsze lata działając na terenie Górnego Śląska i zajmując się głównie organizacją porad okulistycznych i rehabilitacją osób niewidomych i niedowidzących. W roku 2014 fundacja przeniosła swoją siedzibę do Piły, a w roku 2105 działania organizacji zostały wzbogacone o szkolenie psów przewodników. Do tej pory fundacja wyszkoliła i przekazała osobom niewidomym 25 psów.
Fundacja na rzecz Osób Niewidomych Labrador Pies Przewodnik. Fundacja powstała w 2003 roku. Celem jej działania jest wspieranie osób niepełnosprawnych, w szczególności rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niewidomych, poprzesz szkolenie i przekazywanie osobom niewidomym psów przewodników. Fundacja, jako jedyna organizacja w Polsce, jest członkiem Międzynarodowej Federacji Szkół Psów Przewodników (IGDF). Do tej pory fundacja wyszkoliła i przekazała osobom niewidomym 48 psów.