Ostatnia nowelizacja ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wprowadziła nowe obowiązki dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą m.in. posiadanie tytułu prawnego do miejsca prowadzenia działalności.
CEIDG to publiczny rejestr przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, który rozpoczął funkcjonowanie od 1 lipca 2011 r. Zmiany wprowadzone 19 maja tego roku mają usprawnić obecne procedury rejestracyjne, ale też zapewnić funkcjonalność i wiarygodność danych zawartych w ewidencji.
W tym celu poczyniono następujące kroki.
Adres z tytułem prawnym
Zgodnie z art. 16a ust. 1 ustawy przedsiębiorca musi posiadać tytuł prawny do nieruchomości, których adresy wpisuje do CEIDG. Jest to adres zamieszkania i adres do doręczeń przedsiębiorcy oraz adresy, pod którymi wykonywana jest działalność gospodarcza (adres zakładu głównego i oddziałów). Nie oznacza to, że trzeba być właścicielem, wystarczy posiadanie umowy najmu, dzierżawy czy użyczenia. Tytuł prawny nie trzeba dołączać do wniosku o wpis, ale organ ewidencyjny, którym jest Minister Gospodarki, może wezwać przedsiębiorcę do jego okazania. Jeśli przedsiębiorca żadnej umowy nie posiada, musi wykreślić te adresy z ewidencji, ma na to 7 dni. W przypadku nieokazania tytułu prawnego lub niezłożenia wniosku o zmianę wpisu, Minister wykreśla przedsiębiorcę z ewidencji.
Powyższe obwarowania zastosowano celem zapobiegania rejestrowania działalności gospodarczej przez nieuczciwych przedsiębiorców, którzy posługując się adresem prywatnych osób wyłudzają kredyty.
Ustawa nowelizująca wprowadziła również możliwość wykreślenia danych z ewidencji na wniosek osób, pod których adresem ktoś nieuprawniony zarejestrował działalność gospodarczą.
Nowe dane we wniosku
Art. 25 ust. 1 ustawy stanowi, co podlega wpisowi. Lista jest bardzo długa, dodano do niej numer telefonu przedsiębiorcy, dane przedstawiciela ustawowego (jeśli są wymagane), informacje odnośnie upadłości i postępowania restrukturyzacyjnego a także informacje o trwałym zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej.
Podatki i ubezpieczenia w CEIDG
Nowe przepisy umożliwiły złożenie przez formularz CEIDG rezygnacji z określonej formy opodatkowania, dotychczas możliwe było jedynie złożenie oświadczenia o formie opodatkowania lub wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej. Ponadto przedsiębiorca może wybrać: sposób wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, opłacanie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych co kwartał, prowadzenie księgi przychodów i rozchodów lub księgi rachunkowej a także zawiadomić o podpisaniu umowy z biurem rachunkowym.
Dodatkowo od 19 maja 2017 r. przedsiębiorcy będą mogli zgłosić siebie i swoją rodzinę do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego.
Nowelizacja rozwiązała również sytuację przedsiębiorców, którzy podczas rejestracji wpisali przyszłą datę rozpoczęcia działalności gospodarczej i jej nie rozpoczęli. Przed upływem tego terminu mogą zrezygnować z wpisu, który nie podlega publikacji.
Zaległa aktualizacja do 19.11.2016 r.
Art. 60 nowelizującej ustawy umożliwił przedsiębiorcom, którzy dotychczas nie dokonali zmian wpisu lub wykreślenia (mimo, że spoczywał na nich taki obowiązek) na zaktualizowanie tych danych. Mogą to zrobić w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej.
Ponadto w ciągu 2 lat przedsiębiorcy muszą uzupełnić nr PESEL, jeżeli ich wpis tego nie zawiera. W przeciwnym wypadku przedsiębiorca zostanie wykreślony z ewidencji.
Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wpisem
Dotychczasowe przepisy nie stanowiły o odpowiedzialności przedsiębiorców za wpisy w CEIDG, ostatnia nowelizacja to zmieniła. Otóż przedsiębiorca, który jest wpisany do ewidencji ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną poprzez zgłoszenie nieprawdziwych danych, niezgłoszenie danych lub zgłoszenie danych po terminie. Z odpowiedzialności zwalnia przedsiębiorcę wyrządzenie szkody wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej.
Nowelizacja ustawy wprowadziła art. 33a, który reguluje kwestię doręczania przez Ministra Gospodarki pism przedsiębiorcy wpisanemu do ewidencji. Doręczanie to następuje wyłącznie na adres do doręczeń podany w CEIDG. Jeśli przedsiębiorca zmieni adres a nie zmieni wpisu w ewidencji, doręczenie pisma pod dotychczasowym adresem ma skutek prawny tzn. uznaje się je za doręczone.
Udostępnianie danych bez opłat
Nowelizacja dopuściła udostępnianie danych i informacji z CEIDG według dostępnych kryteriów, które będzie można wybierać poprzez wyszukiwarkę. Dane będą udostępniane nieodpłatnie wszystkim zainteresowanym podmiotom, zarówno państwowym jak i prywatnym.
Ponadto, ustawa umożliwiła uzyskiwanie przez przedsiębiorcę lub osobę uprawnioną zaświadczenia dotyczącego wpisu (dokument elektroniczny lub wydruk ze strony CEIDG) wraz z potwierdzeniem wydruku dokonanym przez organ ewidencyjny. Jest to szczególnie potrzebne przedsiębiorcom wykonującym działalność za granicą, gdzie wydruk ze strony internetowej nie był wystarczającym dokumentem na potwierdzenie prowadzenia działalności gospodarczej.
Wykreślenie z ewidencji
Wykreślenie przedsiębiorcy będzie się odbywało bez wszczynania postępowania administracyjnego i wydawania decyzji w następujących przypadkach:
– zawieszenie działalności i nie wznowienie jej w ciągu 24 miesięcy;
– prawomocne orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej;
– zgon przedsiębiorcy.
Wykreślenie przybierze wówczas formę tzw. czynności materialno-technicznej, od której nie można się odwołać. W pozostałych przypadkach konieczne będzie przeprowadzenie postępowania administracyjnego zakończonego wydaniem decyzji.
***
Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. nr 173, poz. 1807 z późn. zm.)
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20041731807
Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1893)
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20150001893
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
Centrum Pomocy Przedsiębiorcy
Opracowanie: Barbara Chrzanowska
