Otyłość u dzieci

W ostatnich latach na świecie wzrasta częstość występowania otyłości, nie tylko wśród dorosłych, ale także wśród dzieci i młodzieży. Najwięcej dzieci z otyłością mieszka w Stanach Zjednoczonych i w Europie. Coraz więcej dzieci z nadwagą i z otyłością jest również w Polsce. Niestety rodzice nie zawsze są świadomi, czym to grozi. Cieszą się, że dziecko „dobrze wygląda”, dużo zjada i w nagrodę dostaje słodycze. Dziecko nie sprawia kłopotu, bo nie lubi biegania, najchętniej siedzi w domu przy komputerze lub przed telewizorem.

PRZYCZYNY OTYŁOŚCI

Przyczyny otyłości to spożywanie, często nieregularnie, zbyt dużej ilości pokarmu (nadmiar kalorii w stosunku do zapotrzebowania organizmu), podjadanie między posiłkami i przed spaniem oraz zbyt mała aktywność fizyczna. Choroba – bo otyłość jest chorobą – często występuje rodzinnie, co jest uwarunkowane genetycznie, ale większą rolę ogrywają czynniki środowiskowe. W rodzinie panuje utrwalony, nieprawidłowy sposób żywienia – przekarmianie, przygotowywanie posiłków tłustych, wysokokalorycznych, z małą ilością warzyw i owoców, nieregularne odżywianie się, pojadanie słodyczy lub słonych chipsów, paluszków oraz picie dużych ilości słodkich, gazowanych napojów. Rodzina zajęta jedzeniem najczęściej wykazuje małą aktywność fizyczną, dzieci są mało ruchliwe, niechętnie angażują się w zajęcia sportowe. Nawyki utrwalone w dzieciństwie przechodzą na następne pokolenie. Otyłość dziecka to duże ryzyko otyłości w wieku dorosłym.

MOŻLIWE NASTĘPSTWA OTYŁOŚCI

Jakie mogą być następstwa otyłości? Otyłość może być źródłem dyskomfortu psychicznego, negatywnie wpływa na samopoczucie dziecka. Już w okresie przedszkolnym dzieci czują się odrzucone, wyśmiewane, nazywane „grubasami”. U starszych dzieci i młodzieży zdarzają się stany depresyjne. Otyłości może towarzyszyć zbyt szybkie tempo rośnięcia i dojrzewania. Często wzrasta poziom cholesterolu, co może doprowadzić do miażdżycy naczyń, chorób układu krążenia i nadciśnienia tętniczego. Może pojawić się cukrzyca, choroby wątroby, a w czasie snu mogą występować bezdechy. Przedstawione tu objawy są typowe dla otyłości prostej, która obejmuje 95% przypadków, pozostałe 5% to otyłość występująca w przebiegu różnych chorób, takich jak zaburzenia hormonalne (np. niedoczynność tarczycy), choroby ośrodkowego układu nerwowego, czy w następstwie długotrwałego leczenia kortykosterydami. Zdarza się, że nadwaga lub otyłość mają podłoże psychiczne – objadanie się słodyczami ma na celu rozładowanie napięcia i stresu.

LECZENIE 

Zmiana trybu życia i nawyków żywieniowych powinna dotyczyć całej rodziny, nie tylko dziecka. Należy rozpocząć od konsultacji z lekarzem pediatrą, ale w niektórych przypadkach potrzebny jest psycholog, dietetyk, rehabilitant, czasem endokrynolog. Odchudzanie należy rozpocząć stopniowo, nie wolno stosować rygorystycznej diety, ani głodzić dziecka. Posiłki powinny odbywać się regularnie 4 – 5 razy dziennie, między posiłkami nie powinno być pojadania. Należy ograniczyć jedzenie wysokokaloryczne, tłuszcze, zwłaszcza nasycone i izomery trans. Niewskazane są wszelkie chipsy, batoniki, fast foody. Słodycze mogą pojawić się w diecie sporadycznie. Zamiast białego pieczywa należy podawać – razowe, naturalne płatki zbożowe, grube kasze, dziki ryż, chude mięso, jajka, ryby, chude mleko i przetwory, tłuszcze roślinne (oleje, oliwa z oliwek, miękkie margaryny). Konieczne jest spożywanie warzyw (surowych i gotowanych) do każdego posiłku i przynajmniej dwa razy dziennie owoce. Do picia powinna być woda mineralna lub słaba herbata, herbaty ziołowe, niewielka ilość naturalnych soków niesłodzonych. Ważne, aby nie było w domu zapasów cukierków, ciastek i innych słodyczy. Po prostu nie należy ich kupować.

 

Nadwagę lub otyłość ocenia się na podstawie BMI (Body Mass Index – wskaźnika masy ciała). BMI = masa ciała w kg podzielona przez wzrost w metrach do kwadratu.

U osób dorosłych wartości powyżej 25 świadczą o nadwadze, a powyżej 30 o otyłości.

Dla dzieci są specjalne siatki centylowe, najczęściej dostępne w gabinetach lekarskich – wartości powyżej 85 BMI oznaczają nadwagę, a powyżej 95 BMI otyłość.

 

Facebook
Twitter
Email

Newsletter

Co miesiąc najlepsze teksty WW w Twojej skrzynce!

Newsletter

Co miesiąc najlepsze teksty WW w Twojej skrzynce!