POZNAJMY SWOJE PRAWA
I. PRAWO DO GODNOŚCI I INTYMNOŚCI
Mam prawo do tego, by zostać potraktowanym godnie i z szacunkiem dla mojej intymności.
- Nikt nie może wchodzić do gabinetu podczas badania.
- Inni pacjenci nie mają prawa wiedzieć, na co choruję.
- Studenci nie mogą mnie badać bez mojej zgody.
II. PRAWO DO INFORMACJI
Mam prawo wiedzieć, na co choruję, jakie jest proponowane leczenie i rokowanie, a jeśli mam wątpliwości, mam prawo prosić o inną opinię lub o zwołanie konsylium lekarskiego.
- Mam prawo zgodzić się na wykonanie badania czy zabiegu lub odmówić.
- Mam prawo upoważnić do informacji o moim zdrowiu inną osobę.
- Mam prawo żądać opinii drugiego lekarza.
Nikt nie może podsuwać mi w szpitalu zgody in blanco na wszystko, co będzie mi proponowane.
III. PRAWO DO POUFNOŚCI
Mam prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej mojej choroby i mam prawo wymagać, by chroniono moje dane przed osobami przeze mnie nieupoważnionymi.
- Dokumentacja nie może być „rzucana” w dowolnych miejscach.
- Przy wypisie za szpitala mam prawo otrzymać kartę informacyjną.
- Mogę upoważnić kogoś do wglądu w moją dokumentację.
- Oryginał dokumentacji przechowuje szpital lub przychodnia.
Dokumentacja powinna być trzymana w rejestracji w szafce zamkniętej na klucz.
IV. PRAWO DO ŚWIADCZEŃ
Mam prawo dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej (diagnostyki, rehabilitacji, leków, środków medycznych, pobytu w szpitalu) finansowanych ze środków publicznych.
- Muszę okazać dowód, że jestem ubezpieczony.
- Pewne grupy osób mogą leczyć się w ramach NFZ bez ubezpieczenia.
- Listę tego, co mi przysługuje, obejmuje tzw. koszyk świadczeń.
- Mam prawo wyboru lekarza.
- Do większości specjalistów potrzebuję skierowania.
- Na wizytę mogę się zarejestrować osobiście lub telefonicznie.
- Mogę być tylko na jednej liście kolejkowej.
- Gdy opuszczam szpital, przysługuje mi karta informacyjna.
Nawet jeśli nie jestem ubezpieczony, mam prawo skorzystać z pomocy w sytuacjach nagłych.
Jeśli nie mam skierowania do specjalisty, a mimo to specjalista udzieli mi świadczenia, NFZ obciąży kosztami mnie.
JAK USTAWIĆ SIĘ W KOLEJCE
Kiedy udajesz się do szpitala na zabieg, musisz liczyć się z tym, że zostaniesz wpisany na listę oczekujących. Dowiedz się, kto i co decyduje o twoim miejscu na liście, i co możesz zrobić, jeśli nie chcesz długo czekać.
- Należy ci się kartka z informacją.
- O twoim miejscu na liście decyduje lekarz.
- Możesz zapytać, gdzie będziesz czekał w kolejce.
- Możesz zapisać się do dowolnego szpitala w Polsce.
- Możesz leczyć się w UE.
- Jeśli rezygnujesz, musisz wypisać się z kolejki.
- Poskarżyć się możesz do NFZ.
Jeśli chcesz znaleźć w Polsce szpital, w którym jest krótsza kolejka, musisz niestety obdzwonić wszystkie lokalne oddziały NFZ – www.nfz.gov.pl
V. PRAWO DO ZDOBYCZY MEDYCYNY
Mam prawo korzystać z aktualnych zdobyczy medycyny, zarówno w diagnostyce, jak w leczeniu.
- To lekarz wybiera najskuteczniejsze postępowanie.
- NFZ musi wybierać, które świadczenia sfinansuje.
- Zawartość koszyka świadczeń ustala minister zdrowia.
Nikt nie może stosować wobec mnie metod przestarzałych, ani też tych, które wciąż pozostają w fazie eksperymentu.
VI. PRAWO DO KONTAKTU Z BLISKIMI
Mam prawo do towarzystwa bliskiej osoby podczas wizyty u lekarza czy zabiegu, a także do kontaktowania się z bliskimi i korzystania z ich opieki podczas pobytu w szpitalu.
- Mam prawo do odwiedzin.
- Mam też prawo do odmowy kontaktu z innymi.
- Zasady odwiedzin określa regulamin szpitala.
- Mam prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej.
- Dodatkowa opieka pielęgniarki kosztuje.
- Zagrożenie epidemią może przeszkodzić w kontaktach.
W szpitalach dziecięcych rodzice powinni móc przebywać z dziećmi całą dobę.
VII. PRAWO DO UMIERANIA W GODNOŚCI
Mam prawo do opieki duszpasterskiej i umierania w godności.
- Mam prawo kontaktu z duchownym mojej religii.
- Mogę nie chcieć rozmawiać o śmierci.
- Mam prawo do tego, by łagodzono moje cierpienie.
- Eutanazja jest w Polsce przestępstwem.
- Decyzję, czy wykonać sekcję zwłok podejmuje lekarz.
- Jeżeli nie chcę być dawcą narządów, muszę to zgłosić.
GDZIE I NA CO SIĘ SKARŻYĆ?
Jeśli personel szpitala, przychodni czy innej placówki medycznej naruszył moje prawa, mogę się na nią poskarżyć:
- Na personel i organizację.
- Na leczenie.
- Na błędy lekarskie.
Rzecznik praw pacjenta. Można się do niego skarżyć w większości spraw.
JAKO PACJENCI MAMY TEŻ OBOWIĄZKI
Nie zapominajmy, że to nie tylko „biały personel” ma wobec nas obowiązki – m.in. poszanowania naszej godności, informowania o stanie zdrowia, czy zachowania tajemnicy lekarskiej. Także my jako pacjenci mamy obowiązki!
Wymienione poniżej obowiązki wynikają m.in. z przepisów prawa, regulaminów zakładów opieki zdrowotnej, obowiązku dbania o własne zdrowie, nie narażania zdrowia innych, racjonalnego wykorzystania wspólnych środków i stosowania się do zasad współżycia społecznego.
Mam obowiązek:
- Dbać o własne zdrowie i aktywnie uczestniczyć w profilaktyce zdrowotnej.
- Interesować się swoimi problemami zdrowotnymi i świadomie brać udział w leczeniu.
- Przestrzegać zaleceń personelu medycznego dotyczących diagnostyki, leczenia, rehabilitacji i zmiany trybu życia.
- Odnosić się kulturalnie do pracowników ochrony zdrowia, być uprzejmym, uczciwym, przedstawiać personelowi medycznemu wyczerpujące informacje dotyczące mojego stanu zdrowia, trybu życia i leczenia.
- Odnosić się z szacunkiem do innych pacjentów, szanować ich godność, intymność i poufność informacji ich dotyczących.
- Przestrzegać zasad higieny osobistej.
- Przestrzegać regulaminów porządkowych zakładów opieki zdrowotnej (zakaz używania środków odurzających, palenia tytoniu, samowolnego korzystania z urządzeń leczniczych, stosowanie się do rozkładu dnia, zachowanie ciszy, bezpieczeństwa przeciwpożarowego itp.).
- Nie narażać innych pacjentów na ryzyko zdrowotne, związane na przykład z zakażeniem.
- Regularnie opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne.
- Szanować mienie zakładu opieki zdrowotnej.
***
Opracowanie na podstawie artykułów o akcji „Leczyć po Ludzku”