– Jak do tej pory dzięki życzliwości mieszkańców gminy udało się zinwentaryzować blisko 400 ręczników – mówi Alina Dębowska, członek Funduszu, koordynator projektu. – każdy z nich jest wyjątkowy, nie ma dwóch identycznych wzorów. Opisane ręczniki zachwycają bogactwem wzorów szydełkowych koronek i haftów.
Spopularyzowanie projektu wśród mieszkańców gminy spotkało się z odzewem osób mających ręczniki w domowych pieleszach. – Ta sytuacja bardzo nas ucieszyła – mówi Katarzyna Sołub, członek Funduszu. – Duże zainteresowanie sprawiło, że badaniami objęliśmy również sąsiednie gminy.
Tym samym baza danych ręcznika poszerzyła się o gminę Boćki (Jakubowskie, Krasna Wieś), Orla (Koszki, Orla, Topczykały), a nawet spoza powiatu bielskiego (Kleszczele). Efekt pracy badaczy – inwentaryzatorów można było obejrzeć na objazdowej wystawie fotograficznej. Zawitała ona m.in. do Augustowa, Bielska, Narewki, Parcewa i Pasynek.
Wysiłki podjęte przez członków organizacji pozwoliły stworzyć wzorniki tradycyjnych koronek i haftów zdobiących ręczniki. Oprócz wartości badawczej znalazły one swoje zastosowanie w kwestii praktycznej. – Oryginalne wzory posłużyły nam ozdobienia współczesnych przedmiotów – opowiada Alina Dębowska. – Na warsztatach z mieszkankami gminy powstały ekologiczne, wzorowane na tradycyjnych torby na zakupy, zakładki, igielniczki zdobione wzorzystymi wstawkami zaczerpniętymi z ręczników. Pokusiliśmy się też o odtworzenie ręcznika w oparciu o tradycyjne wzornictwo. Okazało się, że połączenie przedmiotów codziennego użytku ze wzorem zaczerpniętym ze sztuki ludowej może przynieść zaskakujące efekty.
Baza ręczników, wzorniki oraz inspiracje na stronie internetowej http://www.bielskirecznik.pl
Ale to nie koniec projektu. Jak tylko poprawi się pogoda inwentaryzatorzy odwiedzą kolejne miejscowości. Zachęcamy ich mieszkańców do udostępnienia swoich zbiorów.
Działanie realizowane w ramach projektów:
Z ręcznikiem i piosenką przez życie w ramach Lokalnego Partnerstwa PAFW programu Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce. Lider partnerstwa: Stowarzyszenie Samorządów Euroregionu Puszcza Białowieska.
Ochrona ręcznika obrzędowego w gminie Bielsk Podlaski w ramach programów:
– „Kultura Bliska 2010” ze środków Fundacji Wspomagania Wsi
– Programu Wspierania Aktywności Lokalnej „Razem możemy więcej” ze środków Fundacji Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej
***