Lista internetowych serwisów płatniczych. Opis sposobów płatności z uwzględnieniem wielkości zwyczajowo stosowanych opłat za transakcje online. Zbiór odnośników do sklepów i aukcji internetowych, które umożliwiają płatności poprzez wybrane serwisy płatnicze. Sposoby zabezpieczenia transakcji. Oferty firm ubezpieczeniowych w tym zakresie.
Każdy użytkownik Internetu prędzej czy później stanie przed koniecznością dokonania transakcji w sieci. Skuszony bogatą ofertą i konkurencyjnymi cenami zapragnie zrobić zakupy w internetowym sklepie czy serwisie aukcyjnym. Najczęstszą wadą wymienianą przed krytyków tego sposobu zakupów, jest brak możliwości sprawdzenia towaru przed zakupem. Rekompensują to jednak szczegółowe opisy, zdjęcia, zazwyczaj niższa cena niż w tradycyjnym sklepie oraz wygoda – nie trzeba ruszać się z miejsca, cała transakcja zostanie wykonana przed komputerem, a zakupiony towar zostanie dostarczony w wyznaczone miejsce.
Codziennie za pośrednictwem serwisów aukcyjnych oraz sklepów internetowych w całej Polsce sprzedawanych jest mnóstwo przedmiotów. To świadczy o coraz większym zainteresowaniu handlem w sieci. Po odnalezieniu wymarzonego przedmiotu w wirtualnym sklepie bądź na aukcji, kupujący staje przed trudnym wyborem rodzaju płatności. Wszystkie duże i szanujące się sklepy internetowe oraz serwisy aukcyjne oferują swoim klientom realizację płatności na kilka sposobów. Tradycyjna metoda wysyłki towaru za pobraniem, choć cały czas popularna, zastępowana jest bardziej wygodnymi dla obu stron transakcji formami płatności. Wysyłka za pobraniem preferowana jest głównie przez początkujących, którzy nie mają zaufania do elektronicznych kanałów regulowania płatności. Ta forma płatności niesie za sobą niestety większe koszty przesyłki oraz ryzyko dla sprzedającego, w postaci ewentualnego nieodebrania przesyłki przez kupującego.
Nabywcy, który kupuje przez Internet w sklepach, na aukcjach czy innych serwisach z usługami, zależy na tym, aby zakupiony towar otrzymać i nie zostać oszukanym. Z drugiej strony sprzedawcy muszą dbać o swoje interesy i mieć pewność, że otrzymają zapłatę za zamówiony towar. Na polskim rynku działa wielu usługodawców pośredniczących w bezpiecznym zawieraniu transakcji, a sposobów na dokonanie płatności przez Internet jest co najmniej kilka.
FIRMY PRZESYŁKOWE
Sposób płatności uzależniony jest od tego, gdzie dokonywany jest zakup. Na aukcjach internetowych decyduje o tym w głównej mierze sprzedający. Określa on dostępne formy płatności – najczęściej jest to wspomniana już wysyłka za pobraniem lub przelew na wskazane konto bankowe. Kupujący wybierając formę wysyłki za pobraniem musi liczyć się z dodatkową opłatą doliczoną do kosztów przesyłki, uzależnioną od wysokości pobrania. Wynika to z dodatkowych opłat pobieranych przez firmy przesyłkowe, takie jak Poczta Polska czy firmy kurierskie. Serwisy aukcyjne oferują również formy płatności oparte o system zabezpieczeń transakcji, tak zwany Escrow.
PŁATNOŚCI Z RACHUNKU BANKOWEGO
Polacy dość powszechnie dokonują także płatności z własnego rachunku bankowego. Należy jednak pamiętać, że każda operacja na rachunku obarczona jest opłatą zależną od danego banku. Dlatego zakładając rachunek w banku trzeba zwrócić uwagę, jakie opłaty (poza samym prowadzeniem rachunku) czekają użytkownika przy dokonywaniu przelewów. Wykonując przelew krajowy należy liczyć się z opłatą od 0 do 5 PLN; najczęściej przelewy wykonywane drogą elektroniczną są tańsze niż tradycyjne w okienku bankowym lub w ogóle są pozbawione opłaty. O ile koszty przelewów krajowych są do zaakceptowania, to w przypadku płatności za granicę są tak wysokie, że transakcja może się okazać nieopłacalna. Koszty przelewów zagranicznych kształtują się na poziomie od 20 do 120 PLN + ewentualne koszty banków pośredniczących, sięgające czasem 50% przesyłanej kwoty.
Trochę odmienny sposób zapłaty oferują sklepy internetowe. Tutaj podstawową formą zapłaty są karty kredytowe, przelewy bankowe oraz wykorzystanie wirtualnego portfela. Zupełnie inną kategorię stanowią opłaty za dostęp do zasobów niektórych serwisów internetowych, dokonywane za pomocą wysyłanych wiadomości SMS z telefonów komórkowych na specjalne numery. Wybierając metodę płatności kupujący powinien zwrócić uwagę, komu powierza swoje dane osobowe i informacje o karcie kredytowej, w jaki sposób będą one wykorzystane oraz czy istnieje możliwość odzyskania pieniędzy w razie oszustwa. Problemu nie stanowi obecnie kwestia przesyłania informacji przez sieć, gdyż szyfrowanie danych z wykorzystaniem bezpiecznego protokołu SSL (ang. Secure Socket Layer) stało się już standardem.
SYSTEM ZABEZPIECZENIA TRANSAKCJI ESCROW
W przypadku aukcji internetowych najprostszym, a zarazem najbezpieczniejszym sposobem na przekazanie pieniędzy za wylicytowany przedmiot jest skorzystanie ze wspomnianego już wcześniej systemu zabezpieczania transakcji typu Escrow. Taką formę płatności oferuje największy w Polsce serwis aukcyjny Allegro (http://www.allegro.pl). Polega on na tym, że najpierw kupujący wpłaca pieniądze za wylicytowany przedmiot na konto w Płatnościach Allegro. Następnie sprzedający wysyła towar do kupującego, a gdy ten potwierdzi otrzymanie towaru, sprzedający może dysponować zapłatą. Dzięki Escrow obie strony – kupujący i sprzedający – mają pewność, że transakcja zakończy się pomyślnie. Ważną cechą systemu Escrow jest to, że w razie niezgodności zawartości przesyłki z opisem aukcji, kupujący może zgłosić reklamację. Wówczas przepływ pieniędzy jest wstrzymywany aż do rozstrzygnięcia sporu. Niestety wadą usług tego typu jest prowizja pobierana przez pośredników od kupującego – 0,30 PLN + od 1,9% do 2,9% od wylicytowanej ceny w zależności od wysokości sumy.
PŁATNOŚCI ONLINE- PAYPAL
Kolejnym sposobem przesłania pieniędzy są płatności online. Ta najpopularniejsza na świecie metoda staje się coraz częściej doceniana również w Polsce. Jest to zasługa udostępnienia od października 2006 r. serwisu PayPal w pełnym wymiarze (http://www.paypal.pl). Serwis w wersji anglojęzycznej był co prawda dostępny dla polskich użytkowników już od 2005 r., ale tylko do wysyłania pieniędzy sprzedającym z zagranicy. Podstawową zaletą tego systemu płatności jest poufność – nie ma konieczności podawania podczas transakcji tak zwanych informacji wrażliwych, jakimi są dane o karcie kredytowej. Wystarczy tylko konto poczty elektronicznej i konto na PayPalu. Usługa opiera się głównie na płatności kartą, choć istnieje również możliwość zapłaty środkami zgromadzonymi na koncie, ale tylko ze sprzedanych przedmiotów, za których zapłata trafiła na konto w PayPal.
Serwis PayPal powiązany jest głównie z aukcjami na międzynarodowej platformie eBay (http://www.ebay.pl), choć można korzystać z niego również na konkurencyjnych aukcjach oraz w sklepach internetowych. Atutem tego typu płatności jest szybkość transakcji, bowiem płatność trafia na konto PayPal sprzedawcy praktycznie natychmiast po jej dokonaniu przez kupującego. Ma to znaczenie głównie przy transakcjach międzynarodowych, gdzie przelew zagraniczny może trwać nawet kilkanaście dni. Założenie konta w PayPal oraz wysyłanie zapłaty za towary jest darmowe, obciążone prowizją są zaś wszystkie wpływy środków – od 1,9% do 3,4% + 1,35 PLN (w zależności od miesięcznych obrotów). Należy również pamiętać, że każda wypłata środków na własne konto bankowe do 500 PLN obciążona jest opłatą w wysokości 5 PLN. Jeśli okaże się, że zakupiony przedmiot nie zgadza się z opisem bądź nie został dostarczony, można otworzyć tak zwany spór, który w przypadku nierozstrzygnięcia przekształca się w roszczenie. PayPal wypłaca wtedy kupującemu z konta sprzedawcy wpłaconą wcześniej kwotę, z zastrzeżeniem górnej granicy takiej wypłaty – 3250 PLN, oraz przy założeniu, że przedmiot był rzeczą materialną oraz nie upłynęło więcej niż 45 dni od daty zakupu.
PŁATNOŚCI ONLINE- PAYU
Na podobnej zasadzie do PayPal działa serwis płatniczy PayU (http://www.payu.pl), który powiązany jest z platformą aukcyjną Allegro. Za jego pomocą obsługiwany jest również omówiony wcześniej Escrow, z tym że tym razem za pomocą usługi Płatności Allegro sprzedający musi wystawić rachunek, czyli podać adres e-mailowy kupującego oraz należną kwotę w specjalnym formularzu na stronie usługi. Za pośrednictwem otrzymanego w e-mailu odnośnika, kupujący musi wpłacić należność na konto sprzedającego. I tutaj w porównaniu do PayPal jest zdecydowanie więcej możliwości, kupujący może użyć karty kredytowej, ale również dokonać zwykłego przelewu bankowego czy skorzystać z tak zwanego e-transferu.
E- TRANSFER
E-transfer to usługa oferowana przez wiele banków (mTransfer w mBanku, MultiTransfer w Multibanku, Płacę z Inteligo w Inteligo czy Przelew24 w BZ WBK), która umożliwia szybkie i proste dokonanie przelewu z rachunku w banku, w którym kupujący posiada konto, na rachunek sprzedającego bez konieczności uzupełniania danych dotyczących numeru rachunku odbiorcy, kwoty przelewu itp. oraz bez podawania numeru karty płatniczej. Tę metodę płatności wykorzystuje poza serwisami aukcyjnymi wiele sklepów internetowych, ułatwiając swoim klientom dokonywanie zakupów. Warto dodać, że płatność dokonana e-transferem pozbawiona jest jakiejkolwiek prowizji, a także bardzo szybko księgowana na rachunku sprzedającego, który dzięki temu może w krótszym terminie dokonać wysyłki towaru.
KARTA KREDYTOWA
W sklepach internetowych dość powszechnie stosowaną formą zapłaty za dokonane zakupy jest korzystanie z karty kredytowej. Wiarygodność danego sklepu najłatwiej potwierdzić sprawdzając, czy współpracuje z centrum autoryzacyjnym. Instytucja taka świadczy usługę autoryzacji i rozliczania transakcji dokonanych przez klientów za pomocą kart kredytowych. Centrum przed nawiązaniem współpracy szczegółowo sprawdza, czy dany sklep spełnia warunki dobrego kontrahenta. Dzięki takiemu pośrednictwu kupujący ma pewność, że dane o jego karcie nie trafią do obsługi sklepu, a placówka została zweryfikowana.
W Polsce najpopularniejszymi centrami są PolCard (http://www.polcard.pl) oraz eCard (http://www.ecard.pl). Jeżeli na stronach danego sklepu nie jest wyraźnie napisane, które centrum obsługuje jego transakcje kartami płatniczymi, to lepiej od razu poszukać innego miejsca na internetowe zakupy. Autoryzacja praktycznie natychmiast pozwala zweryfikować termin ważności karty i to, czy nie została przypadkiem zastrzeżona, a także sprawdzić dostępność środków. Jeżeli wszystkie dane zostaną potwierdzone, to wymagana kwota zostaje zablokowana na rachunku kupującego. Zapłata poprzez eCard czy PolCard jest bardziej bezpieczna od podobnej operacji dokonywanej w tradycyjnym sklepie czy restauracji. Wprawdzie transakcja odbywa się przy wykorzystaniu tych samych centrów, ale wyeliminowany jest tu tak zwany czynnik ludzki, czyli ryzyko, że ktoś skopiuje numer lub zapis z paska magnetycznego karty.
E- KARTA
Choć dostęp do kart kredytowych stał się w ostatnim czasie o wiele łatwiejszy, nie każdego na nie stać, nie wszyscy również mają zaufanie do transakcji przy ich wykorzystaniu. Dla takich osób banki oferują tak zwane e-karty, które są przeznaczone tylko i wyłącznie do transakcji w Internecie. Mają one postać zazwyczaj zwykłego wydruku z numerem lub też kawałka plastiku, ale bez paska magnetycznego i hologramu. Na taką wirtualną kartę kupujący może przelać kwotę potrzebną wyłącznie do dokonania konkretnego zakupu, nie ryzykując tym samym, iż ktoś może próbować dokonać pobrania dodatkowych środków, których po prostu na karcie nie będzie.
Szukając danego produktu w sieci, warto skorzystać z serwisów porównujących ceny w różnych sklepach internetowych. Po pierwsze oszczędzi to kupującemu sporo czasu na żmudne szukanie produktu, po drugie serwisy porównujące ceny przedstawiają oferty sprawdzonych i wiarygodnych sprzedawców, a to również jest bardzo istotne. Najpopularniejszą porównywarką cen w Polsce jest serwis Ceneo (http://www.ceneo.pl), a także Skąpiec.pl (http://www.skapiec.pl) czy Nokaut.pl (http://www.nokaut.pl).
UBEZPIECZENIE TRANSAKCJI
Korzystając z aukcji internetowych czy robiąc zakupy w wirtualnych sklepach należy zwrócić uwagę na to, czy dana platforma dba o interesy kupującego i zabezpiecza dodatkowo przeprowadzane transakcje. Serwisy aukcyjne w trosce o swoich klientów wprowadziły programy ochronne dla kupujących, na wypadek, gdyby towar, za który kupujący zapłacił nie dotarł. Allegro proponuje ubezpieczenie, w ramach którego można uzyskać zwrot 500 PLN. Minimalna wartość przedmiotu musi jednak przekraczać 50 PLN. Najważniejszym z warunków, które trzeba spełnić, aby przystąpić do programu, jest zgłoszenie faktu niedostarczenia przesyłki przez sprzedawcę w rejonowej jednostce policji. Podobne rozwiązanie proponuje serwis aukcyjny eBay, który dla przedmiotów objętych programem „Ochrona kupujących w systemie PayPal” zapewnia bezpłatne ubezpieczenie transakcji kupna do kwoty 1500 PLN.
Posiadacze kart płatniczych mogą wykupić w banku ubezpieczenie od tak zwanych skutków nieuprawnionych transakcji przy użyciu karty. Przedmiotem ubezpieczenia są bezpośrednie straty finansowe, jakie poniósł posiadacz karty, powstałe w skutek nieuprawnionych transakcji dokonanych przy jej użyciu. Ochroną mogą być również objęte transakcje dokonane przed zastrzeżeniem karty. Fakt zagubienia karty należy zawsze niezwłocznie zgłosić w najbliższej jednostce policji. Koszt ubezpieczenia karty, w zależności od banku, to około kilku złotych miesięcznie, warto więc pomyśleć o tej formie zabezpieczenia własnych pieniędzy. Należy dbać również o bezpieczeństwo systemu operacyjnego instalując program antywirusowy i zaporę ogniową – zminimalizuje to możliwość wypłynięcia danych z komputera.
Podsumowując, warto przypomnieć prawa, jakie przysługują kupującemu. Klientowi przysługuje prawo do zwrotu towaru w ciągu dziesięciu dni bez podawania jakichkolwiek przyczyn. Sam zwrot powinien nastąpić niezwłocznie, ale nie później niż w ciągu dziesięciu dni. Umowa jest wtedy uważania za nieważną, a sklep ma obowiązek zwrócić pieniądze. O prawie do odstąpienia od umowy sklep internetowy powinien jasno informować klientów. Sklep ma obowiązek przed transakcją czytelnie poinformować klienta o swoich danych teleadresowych oraz o pełnych kosztach, terminie i sposobie dostawy. Do obowiązków sprzedawcy należy również dokładnie opisać procedurę reklamacyjną i jej warunki.
Autor: Bartłomiej Cyrny
