Bogdanka

Wieś Bogdanka jako taka nie istniała do około 1875 roku.

Był tu tylko folwark, którego zabudowania znajdowały się w miejscu, gdzie obecnie stoi stara szkoła i sąsiadujące z nią gospodarstwa. Wieś powstała w wyniku parcelacji gruntów Bogdanowicza. Z parcelacji skorzystali tylko Niemcy, którzy około 1880 roku założyli tu swoją kolonię. Parcelując Bogdankę Bogdanowicz zapisał 4 morgi ziemi pod szkołę.

Na tej szkolnej ziemi koloniści niemieccy wybudowali w latach 1880 – 1885 budynek, który służył im częściowo za kirchę, częściowo za szkołę. Szkoła była niemiecka, a nauczycielem był kantor zboru.

Szkoła wybudowana przez Niemców przetrwała do dziś.

W okresie międzywojennym Bogdankę zamieszkiwali Niemcy wyznania luterańskiego. Wyjątek wśród mieszkańców stanowiło dwóch polskich gospodarzy: Aleksander Westfeld i Antoni Żmuda, którzy osiedlili się w części Bogdanki zwanej Klinem, a także rodziny Skórniewskich i Chomów. Placówki te położone były na skraju wsi graniczącej Puchaczowem i Nadrybiem.

Późnobarokowy kościół z 1778r w Puchaczowie.

Rosyjska topografia z końca XIX lokalizuje miejscowość 8 wiorst od Łęcznej i 38 wiorst od Chełma.

W tym okresie Bogdanka należała do gminy Cyców, powiat chełmski, parafia Puchaczów.

W 1903 r. miejscowość stała się sławna ze strajków szkolnych – odmowa płacenia składek na szkołę, w której polskie dzieci uczyły się w języku rosyjskim, – które zakończyły się ustępstwem rosyjskich władz oświatowych.

Od roku 1918 nauczycielem w szkole był Polak, a nauka odbywała się w języku polskim.

W latach 1937 – 1939 nasiliła się działalność separatystów niemieckich. W Bogdance istniała jedna z najprężniej, obok Chełma, Bachus Wandy i Piask, działająca komórka DVV (Deutscher Volksverband In Polen – Niemieckiego Związku Ludowego, tzw. piąta kolumna). Jednak w czasie okupacji miejscowi Niemcy uratowali wielu tutejszych Polaków przed wywózką na roboty do Rzeszy. Część tutejszych Niemców została przesiedlona w poznańskie a na ich miejsce władze niemieckie osadziły Poznaniaków.

W latach 1945 – 1948 Państwowy Urząd Repatriacyjny zasiedlił posesje pozostawione przez Niemców ludnością zabużańską z Wołynia.

Odnowiona cerkiew w Dratowie.

Dużym przeżyciem zarówno dla dzieci jak i dorosłych była elektryfikacja wsi. Do tej pory dzieci uczyły się przy lampach naftowych. Pierwsze żarówki zabłysły 25 kwietnia 1963 roku.

W roku 1965 na polu Feliksa Sobczyka wydobyto pierwszą próbkę lubelskiego węgla. W styczniu 1975 r. zapadła decyzja eksploatacji nietkniętych dotąd zasobów węgla kamiennego i budowy pierwszej kopalni pilotująco – wydobywczej o nazwie „Bogdanka”. Rozpoczęcie budowy Lubelskiego Zagłębia Węglowego diametralnie zmieniło Bogdankę i życie jej mieszkańców.

Bogdanka – położenie geograficzne

Bogdanka to niewielka miejscowość na Polesiu Lubelskim, które jest najdalej na zachód wysuniętą częścią Polesia – ogromnej krainy sięgającej daleko poza granice Polski.

Wieś położona jest obrębie dwóch jednostek fizjograficznych: Pojezierza Łęczyńsko – Włodawskiego oraz Równiny Dorohuskiej.

Bogdanka położona jest w północno-wschodniej części gminy Puchaczów, w powiecie łęczyńskim.

Wieś Bogdanka reprezentuje typ i układ ulicowy wsi, tzn. szkielet kompozycyjny zabudowy stanowi oś komunikacyjna wsi.

Takich osi jest dwie: jedna od strony Puchaczowa oraz druga od strony Nadrybia.

Do wsi również jest włączona trzecia część Bogdanki tzw. Gaj, który położony jest na południe w stronę Wesołówki.

Bogdanka – miejsca ważne

Kopalnia węgla kamiennego „Lubelski Węgiel Bogdanka” SA – zakład pracy, który daje zatrudnienie nie tylko mieszkańcom okolicznych wsi, ale przede wszystkim „górniczej” Łęcznej oddalonej około 13 km.

Panorama kopalni Bogdanka.

Od roku 1991 mieszkańcy oraz działaczki zrzeszone w KGW rozpoczęli starania o wybudowanie budynku wielofunkcyjnego, w którym część pomieszczeń zajmowałaby szkoła.

Ówczesny wójt gminy p. Teresa Grzesiuk zleciła w kwietniu 1992 opracowanie dokumentacji technicznej. Prace budowlane prowadzono z przerwami 4 lata. 17 lutego 1997 roku dzieci przeprowadziły się do nowej, pięknej szkoły. Oficjalne otwarcie budynku wielofunkcyjnego, którego druga część to miejsce na spotkania i imprezy okolicznościowe, nastąpiło 4 października 1997 roku.

Obecnie, oprócz Oddziału Przedszkolnego, w budynku ma swoją siedzibę Stowarzyszenie „Nasza Świetlica – Pomocna Dłoń”, które prowadzi 5 Świetlic Profilaktyczno – Wychowawczych na terenie województwa lubelskiego. Od 2005 roku jedną z nich jest właśnie świetlica w Bogdance, która zatrudnia 2 wychowawców oraz ma pod swoją opieką 30 wychowanków w wieku od 5 do 15 lat. Świetlica prowadzi zajęcia od poniedziałku do piątku w godz. 14 – 18. Ważnym elementem jest działanie wielopokoleniowe. Na organizowane imprezy przychodzą całe rodziny i wszyscy razem świetnie się bawią. To najlepszy model kształtowania postaw i szacunku dla własnej rodziny a także dla ludzi starszych.

Bogdanka – ludzie

Po zakończeniu II wojny światowej mieszkańcy wsi zajmowali się wyłącznie pracą w polu.

Od chwili powstania kopalni węgla znaczna ich część ograniczyła prace w gospodarstwach rolnych na rzecz pracy zarobkowej pod ziemią. Bowiem w tamtym okresie wynagrodzenie za miesiąc pracy w kopalni wynosiła tyle ile urzędowo obliczona przychodowość roczna z 2 hektarów ziemi.

Zespół śpiewaczy KGW w Bogdance na terenie Skansenu w Lublinie.

Obecnie większość mieszkańców Bogdanki jest zatrudniona w „Lubelskim Węglu – Bogdanka” S.A. oraz w wielu spółkach utworzonych przy LW.

Z wyłącznej pracy na roli utrzymuje się jedynie trzy rodziny, które wykupiły, bądź dzierżawią grunty od pozostałych mieszkańców.

Bogdanka – wspólnota lokalna

Dawniej, gdy nie było telewizji, chętnie spędzano wspólnie czas przy darciu pierza, kiszeniu kapusty, przędzeniu lnu i wełny, słuchając opowiadań z przeszłości.

Teraz mieszkańcy wsi spotykają się z innych powodów. Działające od 1971 roku (formalnie) Koło Gospodyń Wiejskich spełnia bardzo ważną rolę. Nie tylko przekazuje wiedzę o przeszłości miejscowości – zwyczajów, obrzędów, kuchni, ale również organizuje spotkania integracyjne, między innymi festyn rodzinny.

Panie z KGW przygotowują wieńce na dożynki. W strojach ludowych uczestniczą w procesjach podczas uroczystości kościelnych oraz w korowodach dożynkowych.

Bogdanka – przyroda

W odległości kilku i kilkunastu kilometrów od Bogdanki, położone są tereny objęte ochroną prawną: Poleski Park Narodowy, Rezerwat Przyrody „Jezioro Brzeziczno”, oraz Parki Krajobrazowe: Poleski i Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego.

Rozlewiska na granicy Bogdanki i Nadrybia – dzisiaj tam jest juz bagno.

Wpływ eksploatacji górniczej na powierzchnię terenu to także składowisko odpadów górniczych. Obok kopalni powstaje powoli sztuczna góra, struktura zupełnie obca w nizinnym poleskim krajobrazie. Składowisko odpadów zajmuje obecnie powierzchnię ok. 55 ha, docelowo prawie 88 ha, przy wysokości względnej 26 m n.p.t. Aby zniwelować negatywny efekt estetyczno-krajobrazowy składowisko skały płonnej poddawane jest bieżącej rekultywacji w kierunku darniowo-zadrzewieniowym.

Dla składowiska odpadów wykonano prace studialne zagospodarowania dla celów rekreacyjno-sportowych, założeniami budowy ścieżek spacerowych, tras rowerowych, a nawet wyciągu narciarskiego ze sztucznie chłodzonym stokiem. Koncepcja ta spotkała się z szerokim zainteresowaniem ze strony okolicznych mieszkańców oraz samorządów lokalnych.

Bogdanka – podsumowanie

Człowiek kształtuje środowisko, środowisko kształtuje człowieka

Świadomość bogactwa i różnorodności polskiego dziedzictwa wiejskiego to podstawa umacniania poczucia tożsamości mieszkańców wsi, to powód do zadowolenia i dumy z miejsca, w którym się żyje.

Bogdanka – dom na moczarach.

Zwłaszcza, jeżeli ma się świadomość, że w niedługim czasie ta wieś może zniknąć z mapy … Badania dokonane przez ekspertów oceniają, że teren, na którym znajduje się wieś Bogdanka, a także część Nadrybia obniży się do roku 2032 o 6 do 8 metrów. Już dzisiaj z powodu osiadania terenu wody podskórne są na poziomie gruntu. Oznacza to, ze te wsie znajdą się na dnie dość sporego zbiornika wodnego. Wysiedlenia mieszkańców już się rozpoczęły. Jest to więc ostatnia okazja żeby nas odwiedzić bo niedługo wszyscy będą tu tylko podziwiać możliwość opalania się nad wodą w cieniu „wielkiej góry” skały płonnej.

Polecamy

U nas możecie zobaczyć:

• Nowoczesną kopalnię jako jedyną w Polsce generującą zyski
• Jak powstaje hałda skały płonnej w sposób nieszkodliwy dla środowiska
• Jezioro na hałdzie, które nie zamarza zimą i jest ostoją ptactwa
• Na jesiennym festynie występy zespołu śpiewaczego z wieloletnią tradycją
• Budynek nowej i starej szkoły.
• Zobaczycie jak zmienia się środowisko z powodu osiadania gruntu
• 3 km od Bogdanki na terenie szkoły w Nadrybiu zrekonstruowany grób skrzyniowy, a po drodze kapliczka skrzyniowa.
• 3 km od Bogdanki w Puchaczowi (gmina) późnobarokowy kościół z 1778r.
• Słupową kapliczkę w miejscu dawnego rynku w Puchaczowie
• 5 km od Puchaczowi (8 km z Bogdanki) w Miejscowości Dratów murowana cerkiew z 1888 r., zbudowana po zniszczeniach wcześniejszych drewnianych. Obok cmentarz żołnierzy z okresu I wojny, cmentarz prawosławny i pomnik z 1928r. Całość leży nad jeziorem Dratów.
• W okolicy w zasięgu kilku kilometrów wiele zabytków unikalnych, nie spotykanych w innych rejonach kraju

***