We współczesnym społeczeństwie stawiamy sobie pytanie: czy warto angażować się w sprawy społeczne, aktywnie uczestniczyć w rozwiązywaniu problemów lokalnych swojego środowiska, czy może zrobią to inni, fachowcy, osoby doświadczone w różnych sferach życia społecznego?
We współczesnym społeczeństwie stawiamy sobie pytanie: czy warto angażować się w sprawy społeczne, aktywnie uczestniczyć w rozwiązywaniu problemów lokalnych swojego środowiska, czy może zrobią to inni, fachowcy, osoby doświadczone w różnych sferach życia społecznego?
Dobrym przykładem miejsca, które skupia osoby aktywnie uczestniczące w życiu swojej miejscowości jest świetlica wiejska – spełniająca rolę centrum aktywności społecznej, miejsca otwartego na każdego bez względu na status społeczny, wykształcenie, sytuację socjalno – bytową.
Wiemy, że takie świetlice już istnieją. Często są to byłe remizy strażackie, które obecnie przekształciły się w świetlice wiejskie. Problemem dla mieszkańców wielu sołectw jest brak środków finansowych na bieżącą, aktywną działalność i utrzymanie tych obiektów. W związku z tym chciałabym wskazać kilka źródeł finansowania działalności świetlic wiejskich na szczeblu lokalnym jak i ponadlokalnym.
Finansowanie świetlic wiejskich na szczeblu lokalnym
1. Finansowanie z funduszu sołeckiego (Ustawa o Funduszu Sołeckim -Dz.U. z 2009 r. nr 52; poz. 420 str. 1)
Od kwietnia 2009 r. pojawiła się nowa możliwość finansowania działań mieszkańców, które realizowane są na potrzeby lokalnej społeczności. Taką możliwość daje Ustawa o Funduszu Sołeckim. Rady gmin mogą tworzyć fundusze sołeckie, dzięki czemu sołectwa zyskują środki na finansowanie niewielkich, ale istotnych dla społeczności wiejskich działań.
Ważne jest, aby inicjatywa pochodziła od mieszkańców, którzy na wspólnym zebraniu decydują, na co chcą przeznaczyć pieniądze.
Jednym z takich celów może być:
- wyposażenie świetlicy wiejskiej,
- podniesienie standardu świetlicy,
- stworzenie lepszych warunków do organizowania spotkań, uroczystości i integracji międzypokoleniowej.
Polecam artykuł w Internecie: ,,Piękniejsza wieś – Poradnik – Fundusz sołecki”
W poradniku finansowanym ze środków unijnych w sposób jasny, czytelny i zrozumiały przedstawione są informacje na temat funduszu sołeckiego.
2. Dofinansowanie działań w świetlicy wiejskiej z Funduszu Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Świetlica wiejska jest miejscem, gdzie może być prowadzona działalność profilaktyki uzależnień dla wszystkich mieszkańców. Mogą się tam odbywać różne konkursy, spotkania z lekarzami i innymi specjalistami lub spotkania z pedagogami przeznaczone dla rodziców. Tego typu aktywność wpisuje się jak najbardziej w działania rekomendowane przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Należy zaplanować te zadania we wniosku, który składamy do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w roku poprzedzającym rok, w którym realizujemy zadania( tzn. zaplanować w budżecie).
3. Finansowanie kosztów zatrudnienia opiekuna świetlicy
Finansowanie kosztów osobowych opiekuna świetlicy jest najbardziej drażliwym tematem w samorządzie lokalnym. Jest ono stałym obciążeniem finansowym gminy, na które gminy często albo nie chcą, albo nie mogą sobie pozwolić ze względu na brak środków. Istnieje jednak możliwość zatrudnienia przez gminę osób bezrobotnych w ramach robót publicznych lub interwencyjnych. Dobrze, żeby byli to mieszkańcy z tej samej miejscowości, w której znajduje się świetlica, ponieważ łatwiej można dopasować czas ich pracy. Korzyści z takiego zatrudnienia mają obie strony: bezrobotni mieszkańcy mają zatrudnienie, pracują na rzecz własnego środowiska, natomiast samorząd ma subsydiowane zatrudnienie przez Powiatowy Urząd Pracy. Przy takim zatrudnieniu wskazana jest również współpraca z Gminnym Ośrodkiem Kultury, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Radą Sołecką. Są to instytucje, które mogą wesprzeć merytorycznie działalność takich świetlic i aktywizować różne grupy społeczne.
Finansowanie działań w świetlicy wiejskiej ze źródeł pozagminnych
Sam fakt skorzystania ze środków budżetowych samorządu nie wyklucza możliwości ubiegania się o środki finansowe w ramach konkursów na zadania, których kosztów nie pokryje samorząd. Dobrym przykładem może być współpraca z organizacją pozarządową, poprzez którą możemy aplikować o pieniądze w konkursach. Są to konkursy na szczeblu powiatowym, wojewódzkim, krajowym. Działalność świetlicy możemy rozwinąć do takiego poziomu, że możemy zamiast o świetlicy, mówić o Centrum Aktywności Społecznej.
Dobrze zaplanowane działania kwalifikują się do finansowania z Europejskiego Funduszu Społecznego, z Priorytetu VII, Działania 7.3 – „Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji”, oraz Działania 9.5 –„Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich”.
Projekty unijne dają możliwość integracji środowiska lokalnego, jego aktywizacji oraz promocji tego, co faktycznie się robi i nie wymagają wkładu własnego.
Poza wymienionymi źródłami pozyskiwania środków możemy aplikować do Funduszu Inicjatyw Obywatelskich (FIO), Urzędów Marszałkowskich, Urzędów Wojewódzkich.
Współpraca z organizacjami kościelnymi
Przy każdej parafii istnieją zarejestrowane organizacje kościelne, które mogą z nami współpracować przy realizacji działań w świetlicach. Często w Radach Parafialnych zasiadają mieszkańcy sołectw, którym problemy lokalnej społeczności są bliskie. Współpracując z tymi organizacjami możemy realizować różne spotkania okolicznościowe ( spotkanie wigilijne, Dzień Matki, Dzień Babci itp.).
Poprzez te organizacje możemy zbierać środki finansowe, lub np. sprzedawać karty zrobione przez dzieci i młodzież.
Analizując możliwości pozyskiwania środków finansowych na działalność świetlic wiejskich należy mieć świadomość, że nie ma tu jednolitej reguły.
W dużym stopniu powodzenie uzależnione jest to od samych mieszkańców sołectwa, na terenie którego znajduje się świetlica. Ważna jest promocja tego, co robimy w świetlicy, ponieważ musimy przekonać swoich sponsorów, donatorów, samorząd lokalny, że to, co robimy jest ważne i potrzebne. Wtedy będzie łatwiej występować nam o środki na działania w świetlicach wiejskich. Może uda się przełamać opór tych samorządów, które nie wydzieliły funduszu sołeckiego, chociaż miały takie zapotrzebowanie i możliwość.
Najważniejsze, aby ,,ludziom chciało się chcieć”.
***
